2148. Trang đặc biệt VĨNH BIỆT PHÙNG NGUYỄN

T r a n g  đ ặ c  b i ệ t VĨNH BIỆT PHÙNG NGUYỄN

ĐINH CƯỜNG •  NGUYỄN TRỌNG KHÔI

HOÀNG XUÂN SƠN • NGUYỄN MINH NỮU  

NGUYỄN QUANG •  NGUYÊN MINH

NGUYỄN QUANG CHƠN • LỮ QUỲNH

TRƯƠNG VĂN DÂN • NGUYỄN VY KHANH
NGUYỄN THỊ KHÁNH MINH • LUÂN HOÁN
TRẦN DOÃN NHO • TRẦN HOÀI THƯ
LÃM THÚY • TRƯƠNG VŨ
NGUYỄN THỊ THANH BÌNH
PHẠM CAO HOÀNG
NGUYỄN LƯƠNG VỴ

Nhà văn Phùng Nguyễn 

 (1950-2015)

Ảnh Phạm Cao Hoàng - May 2014

Đinh Cường

Không thể

Gởi chị Quỳnh Loan,

Không thể viết gì về cái chết

quá bất ngờ sáng nay

của người bạn hiền lành

tôi yêu quý. tôi đau đớn

có khi nào tim ngừng đập

rồi đập lại không Phùng

mới đi bộ với Ngô Thế Vinh

ở Huntington Beach, California

mỗi sáng 5 miles

mới thấy ngồi cạnh Trịnh Cung

trong bức hình Lưu Diệu Vân

tự chụp trên mạng damau.org

mới bàn chuyện văn chương

hỏi chuyện các bạn

trong nhóm Quán Văn

từ Sài Gòn qua tại nhà Trương Vũ

mới hẹn nhau qua ăn cơm trưa

ở nhà Nguyễn Quang

ghé cà phê Starbucks trò chuyện

thích thú cùng Như Hạnh

vậy mà chỉ trong một tích tắc

chỉ một tích tắc. tim ngừng đập

bạn ra đi. đau đớn quá Phùng ơi

nhưng đó cũng là ước mong

của nhiều người…

khi hay tin dữ. từ Ngô Thế Vinh

chúng tôi đều không thể tin

nhưng là sự thật.

tôi lạnh người

lấy chai dầu gió xanh

quẹt vào hai bên màng tang

chảy nước mắt.

Virginia,  November 17,  2015

Đinh Cường

Phác thảo chân dung Phùng Nguyễn

Bút bi trên giấy napkin

dinhcuong  2014

Phùng Nguyễn (áo ngắn tay xám - Đinh Cường , ngồi)

Virginia, 15.8.2015

Nguyễn Trọng Khôi

Tiễn bạn đi trong bình an

Tình cảm của anh em văn nghệ riêng tôi thấy đều có chung một hoàn cảnh, đọc nhau, nghe về nhau sau đó mới gặp nhau. Tôi nghe về, đọc ở Phùng Nguyễn khá lâu, nhưng cho mãi những năm về sau này mới gặp khi tôi đi California thăm gia đình và bạn bè, nhân một buổi cà phê với anh Phạm Xuân Đài. Tôi và Phùng Nguyễn đều lúng túng vì cùng nói một câu đưa đón: Cho bắt tay người nổi tiếng. Rồi từ đó thân mến nhau.

Tôi thích tính cách trầm lặng và chỉ cần nói những điều cần phải nói của Phùng Nguyễn. Khi nói về một vấn đề nhạy cảm, Phùng Nguyễn luôn đứng trên bình diện sự việc mà nhận thức, không chạy theo xu hướng, không ve vuốt lấy lòng; tôi thấy đây là một tính cách chuẩn trong thái độ, tư cách của một nhà văn.  Tập truyện Đêm Oakland và Những Truyện Khác Phùng Nguyễn tặng tôi còn nằm kia, gáy chưa sờn mà tác giả đã xa vắng.

Những lần họp bạn, Phùng Nguyễn luôn lẩn khuất giữa đám đông.  Tôi nói như thế vì rà soát lại những hình ảnh bạn bè tôi lưu trữ, hình chụp với Phùng Nguyễn thật hiếm hoi.Không biểu lộ nhưng chúng tôi rất quý nhau. Hễ có dịp luôn luôn hò hẹn, lần này rồi cho lần tới. Kể từ hôm gặp Phùng Nguyễn ở Boston cùng với Trần Doãn Nho, Chân Phương, chúng tôi hụt nhau trong lần xuôi Nam hồi tháng 5 nhân buổi ra mắt giới thiệu tập truyện  Khả Thể của Đặng Thơ Thơ, khi ấy Phùng Nguyễn phải nhập viện. Lần hẹn hò hụt vào tháng 10 vừa qua lúc Họp Mặt Quốc Học tổ chức tại Virginia thì tôi vì sửa nhà không đi được nên không gặp được anh em, qua phone, Phùng Nguyễn hẹn một chuyến đi Boston nhưng đó lại là chuyến đi không tới.

Phùng Nguyễn ơi !Trong những câu chuyện trà dư tửu hậu, chúng ta hay nói đến những chuyến đi vào vĩnh cửu mỗi người đều có những chuyến đi khác nhau, nhưng nếu buộc phải ra đi xin được ra đi lặng lẽ và nhẹ nhàng. Biết thế, nhưng sao chuyến đi này mọi người vẫn thấy bàng hoàng, choáng váng vì bất ngờ quá chăng hay vì lòng quý mến nhau chưa được tỏ bày cặn kẽ.

Dầu sao cũng vĩnh biệt bạn, hy vọng bạn được thanh thản nơi cõi vô cùng.

Nguyễn Trọng Khôi

Boston 17.11.2015

Chân dung Phùng Nguyễn

Nguyễn Trọng Khôi vẽ

Phùng Nguyễn - Nguyễn Trọng Khôi

Ảnh PCH - Maryland, September 8, 2013

Phùng Nguyễn   Trần Doãn Nho   Nguyễn Trọng Khôi

Harvard Square  (Boston)

Hoàng Xuân Sơn

Adieu Phùng Nguyễn

                     

mới chụp hình sung sướng hả hê chung bàn tiệc da màu

sao lẻn đi đâu một mình

phùng nguyễn

không.  không phải đâu

đâu có gì vội

ly rượu vẫn còn ấm trong tay

và những nụ cười trên môi còn đậm hương

làm sao khóc.  nước mắt

chỉ là cưỡng điệu một câu hát

xâu chuỗi lấp lánh nghìn trùng

xa

mà không cách

lần hồi ru nhau về chung cuộc

ừ thôi bạn muốn đi trước

ở ngã ba đường một starbucks nào đó

nguyễn xuân hoàng vẫn ngồi chờ

trạm tiếp liên những ngọn đồi vĩnh biệt

hoàng xuân sơn

17.11.2015

Chân dung Phùng Nguyên

Đinh Trường Chinh vẽ

Nguyễn Minh Nữu

Tách cà phê đợi bạn

Nhà văn Phùng Nguyễn rời bỏ chúng ta vào buổi trưa ngày 17 tháng 11 năm 2015.  cách đây hơn hai tháng, vào ngày 13 tháng 9 năm 2015, Phùng Nguyễn nhận lời mời của Đài Tiếng Nói Hoa Kỳ (VOA) để làm trang Blog "Rừng  & Cây" là một trang Blog văn học duy nhất của Đài này. Trước đó, trang Blog văn học "Nguyễn Xuân Hoàng và Bạn Hữu" dù vẫn duy trì nhưng không còn người chăm xóc sau khi nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng từ trần.

Tôi muốn gửi tới quý vị bài viết này của Phùng Nguyễn, bởi vì thú thật, buổi tối hôm nay, khi còn đang bàng hoàng về sự ra đi bất ngờ Phùng Nguyễn, Tôi đọc lại bài viết này cũa Phùng Nguyên và  vừa ứa nước mắt vì thương tưởng vừa lạnh sống lưng vì đoạn kết bài viết này. Phải chăng Phùng Nguyễn vừa thực hiện lời hẹn với Nguyễn Xuân Hoàng, và họ đang ngồi bên nhau bên ly cà phê  Starbucks?

Xin hãy cùng tôi đọc lại như một nén hương nhớ bạn hiền lành trong giao tế và hết sức sâu sắc trong văn chương.

NGUYỄN MINH NỮU
Virginia, 17.11.2015

Vài nét về Phùng Nguyễn

Nhà văn Phùng Nguyễn sống và làm việc trong ngành IT ở Hoa Kỳ. Tác giả của 2 tập truyện ngắn Tháp Ký Ức và Đêm Oakland và Những Truyện Khác. Đồng sáng lập tạp chí văn chương mạng Da Màu (damau.org) và tham gia biên tập tạp chí này từ năm 2006.

XUÔI DÒNG KÝ ỨC

11.09.2015

Gởi anh Hoàng chị Vy

13 tháng 9 năm nay là ngày giỗ đầu của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng. Khi nhận lời chăm sóc blog “Rừng & Cây” trên mạng VOA tiếng Việt, tôi đã quyết định sẽ tiếp tục tinh thần “Nguyễn Xuân Hoàng và Bạn Hữu” trên sân chơi của mình như là một nhắc nhở thường xuyên về anh, nhà văn và cũng là “người bạn của các nhà văn,” một cách gọi để diễn tả sự mến mộ mà các ngòi bút khác dành cho anh. Vậy mà tôi lại cảm thấy rất khó khăn khi nói về anh. Bởi vì, có điều gì tôi muốn nói về Nguyễn Xuân Hoàng mà không có ai đó đã nói/viết ra trước đó?

So với một số nhà văn cùng thời, Nguyễn Xuân Hoàng viết không nhiều. Anh có khoảng 10 tác phẩm đã xuất bản, và không có nhiều công trình nghiên cứu dài hơi về các tác phẩm của anh. Về hiện tượng này, tôi đã có nhận xét như sau trong bài tham luận đọc tai buổi hội thảo “Hai mươi năm Văn Học Miền Nam 1954-1975” tổ chức tại Nam California (USA) vào tháng 12 năm 2014:

"Hồi tháng 8 năm ngoái (2013), trong khi thu thập tài liệu cho chuyên đề 'Nguyễn Xuân Hoàng, Trong và Ngoài Văn Chương' của tạp chí Da Màu, tôi nhận ra, với một tên tuổi vô cùng quen thuộc như nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng, số lượng bài biên khảo dành cho tác phẩm của ông quả thật khiêm nhường. Chợt nghĩ ra ông thuộc về thế hệ của những người làm văn nghệ kém may mắn. Nhóm người này bắt đầu văn nghiệp của họ trong giai đoạn 54-75 ở miền Nam Việt Nam. Nền văn học non trẻ nhưng đa dạng và cởi mở này chưa kịp có thì giờ nhìn lại để đánh giá một cách đầy đủ những thành tựu của tập thể và của mỗi cá nhân tác giả thì đã chết tức tưởi vào một ngày cuối tháng Tư năm 1975."

Như là một người đọc, nếu được hỏi về văn chương Nguyễn Xuân Hoàng, tôi xin thưa rằng tôi hoàn toàn bị thuyết phục với những truyện ngắn của anh. Tuy vậy, phải nói là tôi cũng rất thích đọc Sổ Tay của anh, và đồng thời, cùng với Nguyễn Quí Đức, đã chòng ghẹo anh nhiều lần vì cái “tật” thích đưa những sinh hoạt “không văn chương” như ngồi Starbucks với bạn bè (phần đông trong giới viết lách) vào “Sổ Tay!” Đó là Nguyễn Xuân Hoàng, ngay cả cái blog trên VOA Tiếng Việt cũng là nơi anh muốn kéo thân hữu vào chơi càng đông càng tốt, không phải vậy hay sao?

Cho đến ngày anh ra đi vĩnh viễn, giữa nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng và tôi đã có khoảng 20 năm quen biết. Thật ra, quãng thời gian này không thấm vào đâu so với mối quan hệ anh có với nhiều người khác, những người bạn cùng thời của anh, đặc biệt những cây bút tiếng tăm của Văn học miền Nam (VHMN) giai đoạn 1954-1975. Phần đông những mối quan hệ bền bỉ này đã tiếp tục rất lâu, cho đến khi anh trút hơi thở cuối cùng!

Tôi gặp anh lần đầu ở tư gia nhà văn Nguyễn Mộng Giác nhân buổi họp mặt tất niên 1994 – 1995 của tạp chí Văn Học (Califoria, USA) cùng với một số tên tuổi khác của Văn học miền Nam và Hải ngoại, kể cả những bậc lão thành như Nghiêm Xuân Hồng và Võ Phiến. Tất nhiên là tôi choáng ngợp. Đây là những tên tuổi gạo cội của một thế giới trước đây tôi chưa hề có cơ hội bén mảng đến. Được gặp gỡ, trò chuyện với một người trong số họ cũng đã là hiếm hoi, huống chi với nhiều người trong cùng một lúc. Chính là nụ cười hiền và cái bắt tay chặt chẽ, thân tình của Nguyễn Xuân Hoàng đã giúp tôi thở dễ dàng hơn. Vào thời điểm này, anh có tên trong Ban biên tập tạp chí Văn Học, nhưng theo chỗ tôi biết, công việc chính của anh là làm báo Người Việt. Không lâu sau lần gặp gỡ đầu tiên, vào năm 1996, anh có thêm “job” mới khi nhà văn Mai Thảo, với sức khỏe ngày càng suy sụp, giao lại cho anh trách nhiệm duy trì và phát triển tạp chí Văn mà ông đã xây dựng và cáng đáng từ năm 1982 tại Hải ngoại. Nhà thơ Đặng Hiền và tôi được Nguyễn Xuân Hoàng “chiêu mộ” để giúp anh về mặt kỹ thuật, đứa phần cứng đứa phần mềm. Cũng hơi tréo cẳng ngỗng, đứa [phần] cứng thì mềm mà đứa [phần] mềm thì cứng, nhưng phải nói Đặng Hiền và tôi đã có những khoảnh khắc vui vẻ với nhau trong thời gian giúp anh Nguyễn Xuân Hoàng mang tờ Văn đến với bạn đọc kịp lúc. Và ngày vui thì chóng tàn.

Tôi gặp anh lần cuối cùng không lâu trước ngày anh đi xa. Sau chuyến đi dài bằng xe buýt từ quận Cam, tôi được các nhà thơ Hải Phương và Lữ Quỳnh đón ở trạm đến và đưa ngay đến nhà anh. Gầy ốm, xanh xao, anh chào đón chúng tôi với nụ cười cũng xanh xao không kém. Thay vì ở tiệm Starbucks gần nhà anh mỗi khi có dịp đi San Jose, còn được gọi là Thung lũng Hoa Vàng, nơi anh cư ngụ đã nhiều năm, tôi uống với anh ly cà phê cuối cùng cạnh giường bệnh của anh. Khi anh thấm mệt và nhanh chóng rơi vào cơn mê thiếp, hai nhà thơ đưa tôi về cái lữ quán vắng vẻ cạnh bến xe buýt. Tôi trở lại quận Cam ở miền Nam bang California trên chuyến xe buýt sớm nhất sáng hôm sau và bay suốt chiều ngang nước Mỹ để về lại miền Đông vào ngày kế tiếp. Cuộc gặp gỡ quá ngắn cho một chuyến đi quá dài, nhưng tôi cảm thấy “vui” là mình đã đến và đã được anh dành cho một phần quý báu trong số những giờ phút ít ỏi còn lại của anh. Chỉ tiếc là tôi đã không có cơ hội gặp chị Vy trong chuyến đi này!

Nói về Nguyễn Xuân Hoàng thì không thể không nhắc đến người bạn tình một đời của anh, Trương Gia Vy, thường được bạn bè “âu yếm” gọi là Vy, và với tôi, chị Vy. Tôi có nhiều cơ hội chiêm ngưỡng mối tình của hai người qua hình ảnh người thiếu nữ xinh đẹp, chói ngời hạnh phúc bên cạnh Nguyễn Xuân Hoàng trong những tấm hình hoặc màu hoặc đen trắng được chị trưng bày trong căn nhà nhỏ của hai người. Tôi nghĩ rằng người đàn bà còn rất trẻ trong hình đã phải đánh đổi nhiều lắm để có thể bước vào những khung hình này. Chị Vy là một trong số những người phụ nữ hiếm hoi sở hữu một ý chí mạnh mẽ ít người có được. Từ nhiều năm qua, đeo đẳng bởi một căn bệnh hiểm nghèo, mỗi ngày chị buộc phải trải qua một chế độ trị liệu nghiêm ngặt, không được rời khỏi giường nằm hàng nửa ngày, và thường xuyên ra vào bệnh viện cấp cứu còn nhiều hơn cả đi ăn hamburger ở tiệm ăn nhanh McDonald’s. Vậy mà cứ mỗi lần tưởng như sinh mệnh đã không còn phương cứu vãn, chị gượng dậy, từ chối làm nạn nhân, “điểm phấn thoa son lại” và khoác lên người bộ xiêm y rực rỡ nhất, sánh vai Scarlett O’Hara bước ra chinh phục thế giới!

Tôi, cũng như với nhà văn Nguyễn Mộng Giác, bên cạnh những điều chung, có những tao ngộ rất riêng tư với anh Nguyễn Xuân Hoàng. Đó là những mảng ký ức mà tôi mong sẽ còn giữ được mãi cùng năm tháng. Một trong những kỷ niệm quý giá này là lần chúng tôi hẹn gặp nhau ở “thị trấn giữa đàng” Buttonwillow dọc con đường xuyên bang số 5 để cùng đi dự tang lễ anh Nguyễn Mộng Giác hồi tháng 7 năm 2012.

Rất lâu sau này, khi mà những kỷ niệm tôi có về Nguyễn Xuân Hoàng, người bạn lớn, nhà văn, người bạn của các nhà văn, sẽ rời bỏ tôi vì lý do này hay lý do khác, điều tôi muốn níu giữ, nếu còn có thể, nhất định phải là hình ảnh người đàn ông tóc trắng bước xuống từ xe đò Hoàng, băng qua đường để bước vào quán cà phê Starbucks duy nhất của thị trấn Buttonwillow bụi bặm. Ở đó, ông đặt mua không phải một mà hai ly cà phê, mang đến chiếc bàn nhỏ ở một góc quán rồi bình thản ngồi xuống, không hề bồn chồn, chờ đợi. Bởi vì tôi sẽ đến, như đã hứa. Tôi nhất định sẽ đến, không thể nào khác đi được. (PHÙNG NGUYỄN – Xuôi dòng ký ức)

Nguyễn Minh Nữu - Phùng Nguyễn

Virginia, 15.8.2015  (Ảnh PCH)

Nguyễn Quang

Gửi Phùng Nguyễn

Đi rồi sao anh Phùng,

Mới hẹn tuần này sẽ gặp nhau,

Già trẻ…

Gặp gỡ cuối thu

Trưa nay gió mịt mù.

Bay bay những lá vàng cuối thu

Đường vào bệnh viện chênh vênh

Vẫn không tin anh không còn cười nói …

Hôm nay mới thứ ba

Tuần này chưa qua mà anh đi mất

Điện thoại reo suốt

Bạn bè bang hoàng hoảng hốt hỏi han …

Thôi thì anh đã qui hàng

Trái tim nhỏng nhẻo ngỡ ngàng buông xuôi.

Mai sau còn nhớ giọng cười

Yêu nhiều tim yếu nên người nghỉ chơi …

Nguyễn Quang

Virginia, 17.11.2015

Nguyễn Quang - Phùng Nguyễn

Virginiam 15.8.2015  (Ảnh PCH)

Nguyên Minh

Vĩnh biệt Phùng Nguyễn

Với tôi, anh là người bạn văn tôi mới gặp mặt trong một buổi họp mặt anh em Quán Văn và một số văn nghệ sĩ vùng Virginia tại nhà Trương Vũ. Cách đây hơn hai mươi năm tôi có đọc một số truyện ngắn của anh trên tạp chí văn học của Nguyễn Mộng Giác. Tôi có hỏi Nguyễn Mộng Giác về Phùng Nguyễn. Tôi rất thích văn anh. Tôi có nói lại ý đó với Phùng Nguyễn. Sau đó anh có tặng tôi cuốn Đêm Oakand và những truyện khác xuất bản từ năm 2001 với lời tặng viết bằng bút màu xanh lá cây. Những ngày về lại San Jose, tôi đọc cái truyện mà từ lâu tôi đã thích: Chim gáy sau vườn. Tính nhân bản rất cao. Tôi định email cho anh, lấy truyện đó đi vào số Quán Văn 34, chủ đề Bên dòng sông Potomac. Bận rộn những việc khác, hẹn với mình về lại Sài Gòn tôi mới thực hiện ý nghĩ đó.

Buổi sáng sớm hôm nay, nghe tiếng gà gáy canh ba từ phía nhà ai rất xa, từ bên kia bờ thành của bãi đáp phi trường Tân Sơn Nhất, tôi chợt thức giấc, mở cái iPad, vào Gmail thấy Phạm Cao Hoàng báo hung tin. Cứ tưởng mình còn trong giấc mơ, phải dụi mắt thật kỹ, những dòng chữ cứ chạy loạng choạng trước mặt. Phùng Nguyễn đã qua đời.

Bất ngờ quá. Tôi xem lại có phải vì một tai nạn giao thông hay không. Không phải. Vì bệnh tim. Đột ngột như Trần Hữu Ngũ bạn tôi trong nhóm Ý Thức ngày nào.

Tôi bật khóc nức nở. Vợ tôi không hiểu gì nhưng vẫn ôm lấy vai tôi như vỗ về an ủi.

Cuộc đời vốn có những bất ngờ, có khi mang đến những hạnh phúc nhưng cũng có khi mang đến những bất hạnh đến cho mình. Vừa đón nhận người bạn cùng một đam mê văn chương rồi vĩnh biệt tiễn đưa người ấy về một nơi vĩnh hằng.

Xin các bạn trong ngày họp mặt ấy thắp dùm tôi một nén nhang trước bàn thờ Phùng Nguyễn.

Và tôi xin anh cái truyện Chim gáy sau vườn cho Quán Văn. Chắc anh không từ chối.

Nguyên Minh

Sài Gòn, 18.11.2015

Phùng Nguyễn (thứ ba từ trái, đứng)  Nguyên Minh (thứ hai từ trái, ngồi)

Virginia, 24.10.2015  (Ảnh TK)

Nguyễn Quang Chơn

Nhớ Phùng Nguyễn

Thức giấc lúc hai giờ sáng
Theo thói quen bấm mở iPhone xem giờ
Rồi check thử mail
Có hai cái một của con trai, một của Phạm Cao Hoàng
Và chợt bàng hoàng. không tin rằng mình vừa đọc
Lời chia buồn chia tay Phùng Nguyễn...

Anh người Đà Nẵng
Anh ở Maryland
Anh lái xe lên đón anh Lữ Quỳnh và tôi
Chung vui trong Sài Gòn Quán
Anh hiền lành hay cười ít nói
Tôi nghe tim anh có vấn đề. chừ đã ổn...

Tháng 6. Virginia...

Anh hẹn cuối năm về Việt Nam. Đà Nẵng
Tôi hẹn sẽ vẽ chân dung anh
Sắp cuối năm rồi anh
Sao anh đi mãi...

Bao giờ mới gặp lại anh
Đôi mắt cười hiền lành
Hay nhìn thẳng vào người đối diện
Ấm áp và phảng phất chút buồn...

Bây giờ mới ba giờ sáng Việt Nam
Maryland khoảng ba giờ chiều
Tôi nhớ anh!

Ngủ ngon nhé anh Phùng Nguyễn
Thôi những giấc mơ chữ nghĩa
Thôi những đau nhói trong tim
Thôi những chiều lái xe từ Maryland qua Virginia thăm bạn...

Sao tôi thấy lạnh và bóng đen mênh mông. trời vẫn tối đen chưa sáng
Làm sao thắp một nén nhang...

Nguyễn Quang Chơn
Đà Nẵng, 3 giờ sáng 19.11.15

Phác thảo chân dung Phùng Nguyễn

Nguyễn Quang Chơn vẽ

Phùng Nguyễn   Nguyễn Quang Chơn

Virginia, June 2015

Trương Văn Dân

Phùng Nguyễn, chiếc lá thu bay…

                                          

Thật bàng hoàng khi nghe tin nhà văn Phùng Nguyễn vừa giã từ cuộc chơi văn chương và  người thân để đi vào cõi vĩnh hằng. Mới đây thôi, bạn bè văn nghệ gặp mặt đông đủ ở studio của họa sĩ Trương Vũ, anh còn ký tặng tôi và Elena tập truyện “ Đêm Oakland và những truyện ngắn khác”. Nét mực hãy còn hôi hổi, thế mà…

Biết anh qua vài truyện ngắn đăng trên tập san vhnt Văn Học (do nhà văn Nguyễn Mộng Giác chủ biên)… từ thập niên 90 của thế kỷ trước nhưng mãi đến 2011 mới gặp anh lần đầu ở quán cà phê Điểm Mới (Phú Nhuận) cùng  anh Nguyễn Hòa (chủ biên vanchuongviet.org)  và một số văn hữu khác.

Bạn bè ngồi kín quanh mấy chiếc bàn cà phê kê sát nhau nên không tiện nói chuyện nhiều. Chỉ quanh quẩn chuyện thời tiết, cuộc sống và tình hình văn học. Tôi nhớ có một lúc anh bảo là Sài Gòn  có nhiều quán nhậu quá, lớp thanh niên lêu lổng ăn chơi mà trên nhà văn hóa thanh niên người ta chỉ mở các lớp dạy khiêu vũ hay luyện chữ đẹp, viết thư pháp…

Tôi gật đầu và mở màn hình điện thoại cho anh xem bức ảnh chụp tấm bích chương quảng cáo trên đường phố: Người ta đang hồ hởi thông tin là sẽ cố gắng phấn đấu để Việt Nam tiêu thụ…  3 tỷ lít bia một năm. Anh chỉ kêu lên một tiếng “trời!” rồi im lặng.

Không nói gì thêm nhưng tôi thấy nét ưu tư qua ánh mắt anh như của bất cứ trí thức nào còn trăn trở về hiện tình đất nước. Tôi sực nhớ hai câu thơ của Phạm Cao Hoàng viết về những kẻ ở xa:

Khi về thăm lại cố hương    

Thấy quê nhà nghĩ càng thương quê nhà..

                                 

“Kỷ niệm” của chúng tôi chỉ có thế. Lần gặp đâu chỉ chừng hơn 30 phút vì sau đó anh có việc phải đi, nhưng hơn bốn năm sau, trong lần gặp ở nhà nhà văn/họa sĩ Trương Vũ ở Virginia, giữa nhiều người anh vẫn nhận ra tôi.

Sau cái bắt tay thân tình anh ký tặng tôi tập truyện ngắn và quyển kỷ yếu về buổi triển lãm và hội thảo về  một tờ báo thời tiền chiến. Anh còn nhờ tôi chuyển một tập sách của nhà văn Đặng Thơ Thơ cho nhà văn Trần Thị Nguyệt Hồng ở SG. Tối từ Mỹ mới về lại Việt Nam, chưa kịp giao sách thì trái tim của anh đã ngừng đập.

Sự ra đi đột ngột và bất ngờ của Phùng Nguyễn làm anh em và bạn hữu sững sờ. Họa sĩ Đinh  Cường nghẹn ngào, nửa tin nửa ngờ, rồi cuối cùng  kêu lên, thảng thốt :

…có khi nào tim ngừng đập

rồi đập lại không Phùng ?

                                           

Chúng tôi , bốn anh em trong nhóm Quán Văn đến Virginia  vào giữa mùa thu. Những chiếc lá trên cành từng ngày khoe sắc xanh vàng tím đỏ. Khi chúng tôi chia tay nhau để bay về lại San Jose thì lá đã bắt đầu rơi.

Buổi sáng đó trời mưa. Nhè nhẹ. Nhưng vẫn thấy lòng mình se lạnh. Chia tay với những người bạn thân tình, chia sẻ với nhau bằng tấm lòng cùng tình yêu văn chương và những khát khao về cuộc đời và quê mẹ… thật chẳng chút dễ dàng. Vì nói như họa sĩ Đinh Cường thì" Chúng ta chỉ còn chừng đó niềm vui”.

Ngồi trên xe mà nhà thơ Nguyễn Minh Nữu (*) đưa ra sân bay, tôi nhìn qua khung kính những chiếc lá đầy màu sắc đang lìa cành. Lảo đảo. Khác với cách rơi tự nhiên, thong thả, nhẹ nhàng tự tại như khi trời yên, gió lặng.

Mưa tuy không lớn, nhưng những chiếc lá đang rơi như thể bị cuộc đời vùi dập. Trước khi trở về với hư vô.  Khi xe dừng ở cột đèn đỏ, tôi chăm chăm nhìn vào một chiếc lá vẫn còn xanh đang rơi bên lề đừng, chưa chạm đất đã được gió thốc lên,  rồi như bị những giọt nước mưa rơi trúng, nặng nề thêm, đột ngột rớt nhanh xuống đất.

Giờ nhớ lại cảnh ấy. Tôi giật mình đánh thót. Xương sống buốt lạnh. Chiếc lá còn xanh ấy là anh sao, Phùng Nguyễn?

Xin thắp một nén nhang tiễn anh về nơi cuối trời….

Và cầu nguyện cho linh hồn anh ra đi thanh thản, Phùng Nguyễn ơi!

 Trương Văn Dân 

Sài Gòn, 18.11.2015

(*) Tan mùa lễ hội - Thơ Nguyễn Minh Nữu - Blog Phạm Cao Hoàng

Phùng Nguyễn (Thứ ba từ trái, đứng - Trương Văn Dân (Thứ hai từ phải, đứng)

Virginia, 24.10.2015

Lữ Quỳnh

Dẫu biết vô thường

Dẫu biết vô thường là thường

Mà trái tim vẫn như thắt lại

Tôi bàng hoàng ngồi sững

mắt mở lớn mà không thấy gì

hình như có tiếng sét đánh ngang

anh ra đi thật rồi sao Phùng?

mới tháng trước còn ngồi với nhau

ở đâu có bạn là có anh

ít nói nhưng giọng thường vui

nhớ những lần qua  San Jose trước đây

thăm Nguyễn Xuân Hoàng nằm bệnh

những buổi trưa buổi chiều bên nhau

vừa xuống phi trường là đã hẹn

lòng nhiệt tình bằng hữu

nay không còn buồn vui như thế nữa rồi

ở cõi vĩnh hằng Phùng yên giấc nhé

xin tiễn đưa anh bằng một thời kinh

nam mô Vô lượng thọ Như lai!

Lữ Quỳnh

San Jose, November  17, 2015

(Ngày Phùng Nguyễn ra đi)

Phùng Nguyễn (thứ nhất từ trái) - Lữ Quỳnh (thứ ba từ trái}

Nguyễn Thị Khánh Minh

Lời hẹn của Phùng Nguyễn

Tôi sẽ đến. Tôi nhất định sẽ đến

Buổi mai cồn cào lời hẹn**

Cà phê mắt đen đợi nhau

Tôi sẽ đến. Tôi nhất định sẽ đến

Xao xuyến quá. Một góc bàn. Hai ly cà phê hẹn

Thị trấn giữa đàng. Thảng thốt. Nhịp trần gian

Tôi sẽ đến. Tôi nhất định sẽ đến

Starbucks bên đường hay cuối đất xa

Giờ cùng trời ngó nhau thăm thẳm

Tôi sẽ đến. Tôi nhất định sẽ đến

Người vừa hẹn. Rồi đi ngay cái một

Then vừa cài cổng đã khói sương

Thôi trái tim đau treo trên cành lá mỏng

Thôi tháng ngày là ký ức tìm nhau

Người đã đưa. Người đã chờ. Và Người đã đến

Kia. Tiếng cười vừa tan trong câu chào

Tay bắt mặt mừng trời xanh nghiêng nón

Thị trấn giữa đàng. Chuyện kể chiêm bao…

Nguyễn Thị Khánh Minh

Tháng 11. 2015

*…điều tôi muốn níu giữ, nếu còn có thể, nhất định phải là hình ảnh người đàn ông tóc trắng bước xuống từ xe đò Hoàng, băng qua đường để bước vào quán cà phê Starbucks duy nhất của thị trấn Buttonwillow bụi bặm. Ở đó, ông đặt mua không phải một mà hai ly cà phê, mang đến chiếc bàn nhỏ ở một góc quán rồi bình thản ngồi xuống, không hề bồn chồn, chờ đợi. Bởi vì tôi sẽ đến, như đã hứa. Tôi nhất định sẽ đến, không thể nào khác đi được. (PHÙNG NGUYỄN – Xuôi dòng ký ức) [trích từ bài Tách Cà Phê Đợi Bạn, Nguyễn Minh Nữu- BlogPhamCaoHoang]

**nhà văn PHÙNG NGUYỄN đã qua đời vào sáng ngày thứ Ba 17 tháng 11, 2015 tại tiểu bang Maryland, Hoa Kỳ. Hưởng thọ 65 tuổi.

Phùng Nguyễn

Virginia, June 2015  (Ảnh PCH)

Nguyễn Vy Khanh

Tính tự truyện ở Phùng Nguyễn

Tưởng nhớ Phùng Nguyễn

vừa ra đi, ghi lại đây nhận định văn-học gần 15 năm trước.

Có những nhà văn mở đầu sự nghiệp với những tác phẩm mang tính tự thuật, lấy đời sống và kinh nghiệm bản thân làm chất liệu, rồi với thời gian tính chất này sẽ loãng dần, như Nguyên Hồng, Thái Can, Tô Hoài, Duyên Anh, Thanh Tâm Tuyền,... Phùng Nguyễn khởi nghiệp văn chương khi tuổi đã trung niên và theo thiển ý, tự truyện đã và vẫn là cái nền chính của những gì ông viết. Từ Tháp Ký-Ức đến Đêm Oakland Và Những Truyện Khác (1), tính tự sự ở Phùng Nguyễn có lúc công khai, lộ liễu, có lúc tiềm ẩn - ít ra ông cho người đọc cảm tưởng đó! Ông đưa người đọc hành hương với ông trở lại nơi đất cũ, nhà cũ, thời niên thiếu của ông, một tháp ký-ức giữa những tàn tích của quá khứ, ngay trên bãi đất hiện tại! Những bước chân hoài niệm và chiêm nghiệm qua văn chương! Riêng tập sau, tính tự sự không còn cao như tháp nhưng vẫn dày dặc ở bề sâu, ở tính cách. 

Đọc tiếp...

Luân Hoán

Đưa Phùng Nguyễn như đùa

không quen biết cũng là bè bạn
tình đồng hương đồng cảnh lưu vong
huống chi là chỗ từng thân thiết
tình văn thơ không phải gió lồng

nếu hôm qua không đi thay nhớt
đổi lốp xe để chạy mùa đông
chắc sớm biết tin ông chơi lận
nhỏ hơn tôi đã dám đi đong

khi đọc bài thơ Sơn viết vội
Adieu Phùng Nguyễn, hết hồn
mới buổi sáng Dương Kiền bỏ bạn
cứ nghĩ rằng Hoàng … lộn tên ông

vậy mà thật ông đi cú một
chuyến tàu dài bay tuốt trời xanh
sao ông chẳng lận theo vài thứ
đủ an ninh giữ lại thông hành

chỉ mới đúng sáu lăm chớ mấy
còn thua tôi gần những mười năm
từ cái lúc ông chưng kệ sách
tôi mới theo ông được mươi hôm

chuyện không thể gọi là so sánh
bởi việc ông tổng quát lợi chung
tôi chỉ mượn hai từ kệ sách
khoe cái bìa cùng những tình thân

chưa kịp gõ mấy dòng cái Tháp
lỡ móng rồi đành đợi bình tâm
nằm chập chờn mấy giờ sắp sáng
dẫu run tay tình cũng lên dòng

ông lên đó gặp đông bè bạn
(bọn chúng ta ai chẳng thành tiên)
cho tôi nhắn thăm chung một lượt
mừng bạn xưa vui cõi bình yên

dừng bạn nhé, tôi còn sửa soạn
biết chừng đâu vâng biết chừng đâu
mỗi cuộc sống hình như hữu hạn
mà tôi đây vượt quá chút rồi

Luân Hoán
4.38 AM – 18-11-2015

Phùng Nguyễn

Ảnh PCH - Virginia, 2015

Trần Doãn Nho

phùng đi đâu đi đâu…

Gửi Quỳnh Loan và Da Màu

nghe tin phùng ra đi

khi đang còn đọc báo

phùng đi đâu đi đâu

không thèm mua chiếc vé

chẳng cần ai tiễn đưa

một mình phùng lặng lẽ

phùng hứa tới boston

ghé chân phương ngắm biển

lên harvard uống bia

về worcester đấu láo

phùng hẹn gặp cali

thăm tạ chí đại trường

thắp nhang chào anh giác

uống cà phê gypsy

nhớ những lần da màu

bạn bè chia cuộc chữ

phùng đi

phùng để lại

một khoảng trống rất sâu

mới thứ hai tuần trước

phùng giục giã viết bài

bài vừa xong một nửa

nửa còn lại, rụng rời

phùng đi đâu đi đâu

“rừng và cây” chết đứng

email buồn ngơ ngẩn

bàn phím gõ run tay

trời vẫn trong vẫn xanh

rượu vẫn đầy

                        vẫn đợi

phùng đi đâu đi đâu

không hẹn ngày trở lại

phùng đi đâu đi đâu

đi đâu mà rất vội!

Trần Doãn Nho

(17/11/2015)

Bấm vào ảnh để xem lớn hơn

                          

Trần Hoài Thư

Vĩnh biệt Phùng Nguyễn

Nhà thơ Phạm Cao Hoàng gởi tin cho biết là nhà văn Phùng Nguyễn đã qua đời vì bệnh đau tim tại một bệnh viện ở Maryland. Tin làm tôi bàng hoàng. Có thật vậy sao? Phùng Nguyễn sinh năm 1950, còn quá trẻ mà.  Còn có quá nhiều thời gian để mà hưởng thú điền viên sau 65 như mọi người. Còn có quá nhiều việc để làm cho riêng mình mà. Tôi thẩn thờ. Ôi bạn bè ta, ta thì bị thúc thủ bởi người bạn đời đột quị, còn bạn bè thì lần lượt bỏ mà đi, hay lần lượt chống gậy chống nạng ngồi xe lăn… kẻ trước người sau cho trọn kiếp làm người….

Tôi và Phùng Nguyễn dù chỉ gặp nhau một đôi lần nhưng xem như thân thiết trên cuộc hành trình cùng văn chương chữ nghĩa, và cả cuộc sống. Thứ nhất là chúng tôi cùng là dân IT (information Technology). Thứ hai, chúng tôi cùng có mặt trong bộ đồng phục trứoc 1975. Thứ ba chúng tôi cùng viết chung con đường yêu mến văn chương chữ nghĩa.

Mẫu số chung ấy đã giúp chúng tôi dù xa cách nhưng thật sự rất gần gũi. Từ diễn đàn Ô Thước – một diễn đàn xem như liên mạng đầu tiên qui tụ những người quen thuộc với cõi ảo, lúc mà VIQR xem như được dùng để viết, ví dụ: Phùng Nguyễn thì phải dánh Phu`ng Nguye^~n, Phùng Nguyễn đã làm một nhịp cầu bắt nối hai thệ hệ hoặc hai lứa tuổi lại với nhau… Những cuiộc thảo luận sôi nổi, những ý kiến dị biệt luôn luôn được Phùng Nguyễn khéo léo ôn hòa dàn xếp… Đó là nhờ những người tham dự diễn đàn được học tinh thần dân chủ, tôn trọng ý kiến dị biệt, và cũng nhờ sự khéo léo điều hợp của người Moderator (điều hợp viên).

Từ Ô Thước rồi đến Talawas rồi Damau, nhữnng diễn dàn văn học luôn luôn thấy bóng Phùng Nguyễn. Ngày xưa Phùng Nguyễn mang súng thì bây giờ Phùng Nguyễn mang laptop đến mọi nơi mọi chốn. Tôi theo dõi ngườii lữ hành ấy  và cảm phục vô ngần.

Riêng tạp chí Thư Quán Bản Thảo, Phùng Nguyễn là một người luôn luôn đứng bên cạnh, tinh thần cũng như vật chất. Thỉnh thỏang Phùng Nguyễn ủng hộ tài chánh qua Paypal. Và thỉnh thoảng Phùng Nguyễn hỏi xin được đăng lại một số bài chủ đề trên Thư Quán Bản Thảo. Cái hay của Phùng Nguyễn là rất tôn trọng chẳng những tác giả mà cả nhóm mà Phùng Nguyễn làm việc chung. Team brain. Các công ty hàng đầu của Mỹ đều đặt “team brain” lên hàng đầu khi thực hiện một dự án nào. Chứ không phải mạnh ai muốn làm thì làm hay ai có quyền thì lấn hết tiếng nói hay ý kiến của người khác. Đó là lý do mà những diễn đàn mà Phùng Nguyễn tham gia hoặc chủ trương đều được người đọc chú ý…

Với tôi, Phùng Nguyễn xem là người anh. Chỉ cách đây một tháng, Phùng Nguyễn gởi một điện thư từ Cali:

Anh Trần Hoài Thư thân mến,

Nghe nói anh có ghé Virginia tuần trước, rất tiếc không gặp được  anh vì lúc đó đang ở bên Cali.

Xin gởi anh một bài viết để anh tùy nghi anh nhé.

Ngoài  ra, xin mời anh đóng góp cho blog của em trên mạng VOA tiếng Việt. nếu anh có hứng thì cho em biết.

Xin chúc anh chị những ngày tháng bình an.

Rất mong gặp lại.

Phùng Nguyễn

Tôi trả lời là tôi không có ghé Virginia hay bất cứ nơi nào, nhưng mong một ngày sẽ có dịp…

Bài đóng góp của Phùng Nguyễn gởi cho Thư Quán Bản Thảo được lưu cho số tới, vì ít ra, Phùng Nguyễn đã nói hộ cho thế hệ chúng tôi, và màu áo thám báo của chúng tôi qua những đọan trích từ các tác giả miền Bắc hay sau này ở trong nước.

Chữ nghĩa của Phùng Nguyễn còn đó, ý tưởng của Phùng Nguyễn còn đó, kinh nghiệm và kiến thức của Phùng Nguyễn còn đó, hành trình của Phùng Nguyễn còn đó. Còn ở khắp cõi ảo. Còn ở khắp chốn khắp nơi trên GOOGLE, Firefox, Explorer…

Nhưng kể từ dây, không còn Phùng Nguyễn nữa.

Vĩnh biệt Phùng Nguyễn.

Trần Hoài Thư

New Jersey, 18.11.2015

Lãm Thúy

Vĩnh Biệt Phùng Nguyễn

Đứng giữa mùa thu nghe lá rơi

Được tin Phùng Nguyễn đã qua đời

Bàng hoàng không biết đâu hư thực

Mới đó còn nghe được tiếng cười .

Mới đó , Anh ngồi buổi tiệc trưa

Ở nhà Trương Vũ , nói văn thơ

Với cô vợ trẻ tình như mới

Tóc cột đuôi gà bay phất phơ .

Mà chiều nay trời đất thảm sầu

Là mưa hay lệ khóc thương đau

Sợ Café nguội bên trời hẹn

Nên vội vàng cho kịp chuyến tàu?

Mà chuyến nhân sinh chẳng khứ hồi

Nhịp tim ngừng đập. Vậy là thôi!

Lằn ranh sinh tử mong manh quá

Người cũng đành lòng bỏ cuộc chơi !

Ai hẹn chờ ai mà ra đi?

Lạnh lùng không một tiếng phân ly

Bàn tay không vẫy, không từ biệt

Lặng lẽ rời xa. buồn cách chi!

Ôi! Cuộc văn chương, chuyện lở bồi

Cũng là hư huyễn đó, Phùng ơi !

Thịnh suy rồi cũng thành tro bụi

May, chút phương danh để lại đời

Để lại đời bao nhiêu tiếc thương

Bao nhiêu hoài bão của văn chương

Bỏ cô tóc cột tình như mộng

Bỏ lại đời sau chữ nghĩa buồn

Thì thôi, yên nghỉ giấc nghìn thu

Điểm hẹn bên đời chỉ trước sau

Tài hoa yểu mệnh , xưa nay vậy

Chớ để nhân gian thấy bạc đầu!

   

Lãm Thuý

19.11.2015

Phùng Nguyễn (thứ nhất từ phải) - Lãm Thúy (thứ nhì từ trái)

Trương Vũ

PHÙNG

Tôi nghe tiếng Phùng Nguyễn (PN) khá lâu, tuy nhiên chỉ thực sự có giao tình với nhau từ đầu năm 2003. Thời gian đó, tạp chí Hợp Lưu ra chủ đề Yêu với sự tham dự của 27 nhà văn. Trần Vũ nhờ tôi viết Bạt cho chủ đề này. Lúc đó, PN vừa mới nhận chức vụ Chủ Bút của Hợp Lưu, đồng thời đóng góp một truyện ngắn cho chủ đề. Đọc hết 27 sáng tác được chọn đăng, tôi đặc biệt chú ý đến Ca Bin của PN. Tôi đã viết như thế này về truyện ngắn đó:

Ca bin của Phùng Nguyễn được viết với một cấu trúc rất lạ, một phối hợp của tân hình thức và hậu hiện đại. Một bài thơ tiếng Anh với lời chuyển ngữ cố ý làm khác và cả một màn hình điện toán đã được sử dụng thật thành công cho cấu trúc này. Truyện ngắn của Phùng Nguyễn có khả năng mở đầu cho một phong trào viết truyện mới. Ở đây không có thảm kịch. Nó lẫn lộn cuộc đời thực với cuộc đời trong mơ, đuổi bắt lẫn nhau, và người đọc khó phân biệt được cái mơ và cái thực. Đó là cái đẹp tuyệt vời của một tình yêu tự nhiên và rộng mở, không ràng buộc, không tự nhốt mình lại như trong một ca bin.

PN chỉ phụ trách Chủ Bút Hợp Lưu trong một thời gian ngắn. Từ đó, tôi không có nhiều cơ hội liên hệ với PN nữa. Thỉnh thoảng có gặp nhau mỗi khi về thăm California, hay liên lạc với nhau qua email về một số sinh hoạt văn học hay về đời sống của một số bạn văn. Không trao đổi với nhau nhiều. PN rất thâm trầm, ít nói, hầu như chỉ nói những gì cần thiết. Tuy nhiên, theo dõi bài vở trên các tạp chí văn học, giấy hay mạng, hay qua những câu chuyện với bạn bè, tôi biết được khá rõ về những đóng góp của PN cho văn học Việt Nam. Đặc biệt, đóng góp của PN vào nổ lực sáng lập tạp chí mạng Da Màu. Những ấn tượng tôi có về PN kể từ lúc tôi viết những dòng đầu tiên sau khi đọc truyện ngắn Ca Bin, càng rõ nét.

Mấy năm sau này, khi Quỳnh Loan nhận công việc mới ở Maryland, vợ chồng dời về đây, chúng tôi mới gặp nhau khá thường xuyên, hiểu nhau hơn, và thân nhau hơn. Nếu không có việc đi xa, PN có mặt hầu hết trong những họp mặt với bạn bè trong sinh hoạt văn học nghệ thuật. Chúng tôi chia sẻ với nhau những ưu tư về văn học Việt Nam, trong lẫn ngoài nước. Chia sẻ với nhau về những đóng góp cần có của người cầm bút, của người làm nghệ thuật, vào những sinh hoạt liên hệ đến sáng tác và phẩm chất của tác phẩm. Họp mặt bạn bè thường bao gồm những nhận định, những bàn thảo, hay những tranh cãi về văn chương. Chẵng hạn, tranh cãi về ảnh hưởng của Gabriel Garcia Marquez trong một số tác phẩm nổi tiếng của văn học Việt Nam hiện nay. Rất khó quên cách diễn đạt trầm tĩnh và sâu sắc của PN trong những họp mặt như vậy.

Khoảng cuối tháng 10 vừa qua, nhân có các bạn thuộc nhóm chủ trương tạp chí Quán Văn ở Việt Nam, như Nguyên Minh, vợ chồng Trương Văn Dân, Lữ Kiều, Đoàn Văn Khánh, cùng một số nhà văn, nhà thơ từ Boston và San Jose về thăm vùng DC, chúng tôi tổ chức một cuộc họp mặt, khá đông, rất vui và thân tình. Hôm đó, có cả người bạn thân của tôi, Nguyễn Đình Vinh. Vinh cho biết rất cãm kích về đóng góp của PN trên blog "Rừng & Cây" trên VOA và mong có dịp chuyện trò lâu với PN. Tôi hứa sẽ mời cả hai đến nhà chơi một ngày nào đó rất gần. Ngày đó không bao giờ đến!

Xế trưa ngày Thứ Ba, 17 tháng 11 năm 2015, tôi nhận được báo tin của Nguyễn Quang và Đinh Cường cho biết PN đã qua đời, vẫn còn nằm trong bệnh viện. Tôi bàng hoàng, ngỡ ngàng. Tôi định sau khi đón thằng cháu ngoại ở trường về sẽ chạy ngay vào bệnh viện thì nhận được điện thoại của Đinh Từ Bích Thúy. Thúy cho biết bệnh viện chuẩn bị đưa PN xuống nhà quàng, không ai vào thăm được. Xót xa! Không nói được lời cuối với bạn mình khi còn nằm trên giường bệnh. Buổi gặp gỡ với đông đảo bạn bè cách đây ba tuần là buổi gặp gỡ sau cùng với PN.

Sự ra đi của PN quá bất ngờ với mọi người. Tuy nhiên, trong con người lặng lẽ, tế nhị, sâu sắc đó dường như có một linh cảm nào. Như Nguyễn Minh Nữu đã khám phá từ một bài viết của PN, Xuôi Dòng Ký Ức, viết nhân ngày giỗ đầu của nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng (NXH). Trong bài, PN ghi lại hình ảnh NXH tại một quán cà phê trong một gặp gỡ năm nào. Rồi, liên tưởng đến một gặp gỡ với NXH trong tương lai. "... Ở đó, ông đặt mua không phải một mà hai ly cà phê, mang đến chiếc bàn nhỏ ở một góc quán rồi bình thản ngồi xuống, không hề bồn chồn, chờ đợi. Bởi vì tôi sẽ đến, như đã hứa. Tôi nhất định sẽ đến, không thể nào khác đi được." Và, khi tôi báo tin buồn cho Nguyễn Đình Vinh, Vinh xúc động vô cùng, rồi hỏi tôi có biết bài viết sau cùng của PN trên VOA tựa đề là gì không. Tựa đề của bài viết là Mệnh Trời.

Mệnh Trời! Đành vậy thôi. Không thể nào khác đi được.

Trương Vũ

Maryland, tháng 11 năm 2015

Họp mặt ở studio Trương Vũ - Vienna, 24.10.2015

Phùng Nguyễn (thứ tư, từ trái, đứng) - Trương Vũ  (thứ bảy từ phải, đứng).

(Click vào ảnh để xem lớn hơn)

Nguyễn Thị Thanh Bình

Chuyến xe cuối cùng về bến rồi sao nhà văn Phùng Nguyễn?

Vâng, tôi biết rất rõ câu trả lời chắc như bắp và môi cười nửa miệng hiền lành không Don Juan đĩ thõa chút nào của anh: “Vì chuyện không thể khác được. Có gì đâu!”

Dường như anh thích sử dụng câu nói huề vốn này, nhưng đó là chuyện lát nữa tôi sẽ nhắc lại với anh sau.Nhắc lại cũng chỉ cho vui thôi mà. Lần cuối!

Bây giờ tôi chỉ thấy có trời mới hiểu được tại sao anh lại quyết định làm một cú “bye bye” trần gian, bằng một cái nhún vai gần như âm thầm tráo trở vào hôm ấy: mười bảy tháng mười một năm một chín mười lăm.

Phải buổi trưa hôm ấy mới được thôi sao. Trong không gian quả là không thanh tịnh chút nào của bệnh viện Mỹ “Adventist Hospital” đã vào trưa, ngầy ngậy những bước chân dồn dập của những cô y tá tóc vàng mắt xanh và những mũi kim đau thấu trời. Ở một nơi nằm trong một quận lỵ khá nhỏ, nên có lần anh bảo là “không khá được”. Thì đúng là không-khá-được, khi anh đang có mặt ở đó mà người ta vẫn để anh sổng đi bằng lối “exit” vần vũ lá bay hay mây bay cuối trời thế mới lạ.

Kể ra cũng có chút gì xem ra không ổn thỏa và công bằng cho lắm, khi cô vợ nhỏ của anh vừa hớn hở tưởng là anh đã OK và đến đón anh về ăn trưa mí nhau cơ mà. Tin anh trốn thoát cuộc đời làm bạn bè bàng hoàng cứ tưởng như chuyện đùa, hay chỉ là một trích đoạn trong một câu chuyện tưởng tượng sáng tạo của một nhà văn nào đó.

Đọc tiếp...

Nguyễn Thị Thanh Bình  -  Phùng Nguyễn

Ảnh PCH - Virginia, 15.8.2015

Phạm Cao Hoàng

Chia tay Phùng Nguyễn

Chiều thứ ba, 17.11.2015. theo thói quen, tôi đi bộ lang thang qua những con đường làng trong xóm. Bây giờ là giữa mùa thu, trên những cành cây xơ xác vẫn còn một ít lá vàng, chỉ cần một cơn gió mạnh là tất cả sẽ rụng xuống. Khi leo lên con dốc ở thung lũng Fox, điện thoại đổ chuông. Anh Đinh Cưởng gọi, giọng nghẹn ngào, “Phùng Nguyễn mất vào sáng hôm nay do bệnh tim”. Tôi choáng váng vì quá bất ngờ. Tôi điện cho anh Trương Vũ, chưa kịp hỏi gì thì anh đã nói, giọng gần như khóc, “Mình tính vào bệnh viện xem thực hư thế nào nhưng không kịp. Người ta đã mang xác đi rồi”. Phùng Nguyễn bị bệnh tim từ mấy năm qua nhưng chuyện anh ra đi là điều tôi chưa bao giờ nghĩ đến, và tôi chắc bản thân anh cũng chưa bao giờ nghĩ đến. Lần sau cùng tôi gặp anh là cách đây ba tuần, hôm 24.10.2015, tại buổi họp mặt ở studio anh Trương Vũ. Hôm ấy, khi về nhà, Cúc Hoa nói với tôi, “Lúc nãy em thấy anh Phùng Nguyễn không uống một ly rượu nào cả. Chắc là bệnh tim đang tái phát”. Thật ra, Phùng Nguyễn cũng như chúng tôi không ai mê rượu, lúc nào họp mặt thì uống một chút rượu chát đỏ cho vui, cho câu chuyện thêm râm ran, cho cuộc đời thêm ấm áp; chưa bao giờ uống say. Theo kinh nghiệm của bản thân từ những lần gặp gỡ, tôi hiểu ngay rằng hôm ấy tim anh bị mệt. Mệt nhưng vẫn cố gắng lái xe gần một tiếng đồng hồ từ Maryland sang để gặp bạn bè, trong đó có các bạn đến từ Châu Âu, từ Việt Nam, từ California, từ Massachusetts… Anh đến các buổi họp mặt không phải để trà dư tửu hậu, mà vì quí trọng  bạn bè và đồng thời anh thu thập  thông tin để phục vụ cho các bài viết. Gặp các anh Đinh Cường, Trương Vũ, Nguyễn Trọng Khôi, anh tìm hiểu về hội họa. Gặp anh Nguyễn Tường Thiết, anh tìm hiểu về Tự Lực Văn Đoàn. Gặp anh Nguyễn Quốc Thái, anh hỏi về chuyện làm báo Trình Bày. Gặp anh Nguyễn Xuân Thiệp, anh hỏi về chuyện làm báo Phố Văn. Gặp anh Trần Hoài Thư, anh hỏi về chuyện văn học miền nam. Gặp anh Nguyên Minh, anh hỏi về chuyện làm báo Ý Thức. Gặp các anh Nguyễn Đinh Vinh, Trương Vũ anh bàn luận về tình hình văn học trong và ngoài nước.  Đó là những nguồn tư liệu sống nên anh không muốn bỏ lỡ những cơ hội gặp gỡ và tìm hiểu. Với tính cách như vậy, từ mấy chục năm qua, Phùng Nguyễn làm việc một cách nghiêm túc ở cả lĩnh vực sáng tác lẫn lĩnh vực lý luận, có những đóng góp đáng kể trong việc hình thành dòng văn học Việt Nam hải ngoại. Mỗi khi nghĩ về anh, tôi hình dung đến một con người có vóc dáng nhỏ nhưng mang trên đôi vai một gánh nặng văn chương rất lớn. Và tôi rất đồng cảm với nhà văn Trần Hoài Thư khi anh phác họa chân dung Phùng Nguyễn: …”Từ Ô Thước rồi đến Talawas rồi Da Màu, những diễn dàn văn học luôn luôn thấy bóng Phùng Nguyễn. Ngày xưa Phùng Nguyễn mang súng thì bây giờ Phùng Nguyễn mang laptop đến mọi nơi mọi chốn. Tôi theo dõi ngườii lữ hành ấy  và cảm phục vô ngần”.

Khi biết tin anh qua đời, với tình cảm đối với người bạn tử tế Phùng Nguyễn, với lòng quí trọng đối với con người văn học Phùng Nguyễn, nhóm thân hữu của Phùng Nguyễn ở vùng đông bắc Hoa Kỳ thực hiện một trang đặc biệt để chia tay Phùng Nguyễn gồm các bài viết của Đinh Cường, Trương Vũ, Lữ Quỳnh, Trần Hoài Thư, Luân Hoán, Trần Doãn Nho, Nguyễn Trọng Khôi, Hoàng Xuân Sơn, Nguyễn Vy Khanh, Nguyễn Minh Nữu, Nguyên Minh, Nguyễn Quang Chơn, Trương Văn Dân, Phạm Cao Hoàng, Lãm Thúy, Nguyễn Thị Khánh Minh, Nguyễn Quang, Nguyễn Thị Thanh Bình.

Đọc tiếp...

Nguyễn Lương Vỵ

Thương nhớ Phùng Nguyễn

Tôi cũng như hầu hết các thân hữu của Phùng Nguyễn (Phùng), nhận tin bạn đột ngột ra đi với một cảm giác rất choáng và hụt hẫng! Khi tình cờ nghe tin rất xấu nầy từ một người bạn ở quán cà phê Gypsy, tôi text phone cho Trịnh Y Thư và gọi phone cho Lê Đình Nhất Lang để xác minh lại. Quả đúng như vậy! Cơn bệnh tim quái ác đã quật ngã Phùng tại bệnh viện Adventist Hospital, Takoma Park, tiểu bang Maryland, sáng ngày thứ Ba, 17.11.2015. Nhớ cách đây gần 2 tuần, Phùng phone cho tôi, báo tin đã nhận được sách tặng và còn rủ rê tôi sang năm, sắp xếp bay về Đà Nẵng một chuyến thăm anh em bằng hữu. Cuộc hẹn đã vĩnh viễn bay theo Tháp Ký Ức của bạn rồi. Phùng ơi! Đang trong cơn sốt cảm cúm dật dờ, mệt mỏi, cộng với một cảm giác rất choáng và hụt hẫng, tôi chỉ biết ngồi thừ người ra khi trở về căn phòng nhỏ ở khu mobile home.

Thương và nhớ Phùng rất nhiều!!!

Phùng tự nhận mình bắt đầu viết văn từ cuối năm 1994. Một khởi đầu hơi muộn nhưng Phùng không thiếu những bi kịch nghiệt ngã trong đời mình và những chiêm nghiệm phong phú dày dạn trong cuộc sống, đã giúp cho Phùng viết xuống những trang văn đầy cá tính, rất nhân văn và tràn đầy khát vọng: "... Và từ giữa tro tàn, biết đâu sẽ bước ra rực rỡ và mới tinh khôi con phượng hoàng với đôi cánh đủ dài để vượt qua cái khoảng trống ghê rợn nằm giữa một điều đã thực sự qua đi và một điều hãy còn chưa tới."(*)

Tháp Ký Ức, tập truyện ngắn đầu tay của Phùng, đã minh chứng điều đó.

Đọc tiếp...

T  I  N   B  U  Ồ  N

Chúng tôi vừa nhận được tin buồn:

nhà văn

PHÙNG NGUYỄN

đã qua đời

vào sáng ngày thứ Ba 17 tháng 11, 2015

tại tiểu bang Maryland, Hoa Kỳ.

hưởng thọ 65 tuổi.

Thành thật chia buồn 
cùng gia đình nhà văn và Tạp chí Da Màu. 
Nguyện cầu linh hồn người quá cố

sớm yên nghỉ nơi cõi vĩnh hằng.

Đinh Cường   Trương Vũ   Ngô Thế Vinh   Nguyễn Tường Giang

Nguyễn Mạnh Hùng      Như Hạnh      Trần Hoài Thư     Lê Thị Ý

Đặng Đình Khiết   Nguyễn Quốc Thái    Phạm Nhuận   Lữ Quỳnh

Nguyễn Đình Vinh   Lữ Kiều  Nguyễn Trọng Khôi   Chân Phương

Luân Hoán    Bắc Phong    Nguyễn Xuân Thiệp    Trần Doãn Nho  

Nguyễn Thế Toàn   Hoàng Lộc   Phạm Cao Hoàng   Duyên & Tùng

Thành Tôn        Nguyên Minh      Hoàng Khởi Phong      Lãm Thúy  

Nguyễn Quang     Trương Văn Dân  &  Elena      Đoàn Văn Khánh  

Phạm  Thành Châu    Trần Thị Nguyệt Mai    Nguyễn Quang Chơn 

Lương Thư Trung     Nguyễn Lương Vỵ     Nguyễn Thị Khánh Minh

Phạm Văn Nhàn    Đặng Kim Côn   Hoàng Xuân Sơn  Trần Yên Hòa
Nguyễn Thị Thanh Bình      Hoàng Thị Bích Ti      Nguyễn Minh Nữu
Nguyễn Lệ Uyên    Đỗ Xuân Tê     Nguyễn Âu Hồng     Hà Thúc Sinh
Nguyễn Vy Khanh   Nguyễn Ngọc Phong   Kiều Lam   

T r a n g  đ ặ c  b i ệ t VĨNH BIỆT PHÙNG NGUYỄN