NGÔ THẾ VINH
NHỮNG NĂM ẢO VỌNG
GIÁO SƯ PHẠM HOÀNG HỘ
VÀ BỘ SÁCH CÂY CỎ VIỆT NAM
Hình 1: chân dung Giáo Sư Phạm Hoàng Hộ
[nguồn: bìa lưng bộ sách Cây Cỏ Việt Nam]
Peter Shaw Ashton, Giáo Sư Charles Bullard
Ngành Lâm Học, Đại Học Harvard
"Với những ghi chú bằng tiếng Anh, cùng với những nét minh
hoạ tinh vi của hơn 10,500 chủng loại, bộ sách HoạHình Cây Cỏ Việt Nam /
Illustrated Flora of Vietnam của Giáo sư Phạm Hoàng Hộ đã cung cấp cho giới độc
giả tiếng Anh lần đầu tiên và cập nhật một tài liệu tham khảo thấu đáo mà chúng
tôi ít biết đến. Công trình này sẽ đứng như một tượng đài của sự quyết tâm,
cống hiến, và uyên bác với lòng can đảm của tác giả. Giáo sư Phạm Hoàng Hộ hầu
như đơn độc hình thành một công trình sinh học thực vật có tầm vóc hàn lâm /
academic tại Đại Học Sài Gòn giữa những năm tháng khó khăn. Trong hoàn cảnh cực
kỳ thử thách ấy, giáo sư Hộ đã sưu tập được những chất liệu cho bộ sách đặc sắc
này và cả những chuyến du khảo nhằm thu thập những mẫu vật để minh hoạ. Và nay
công trình được xuất bản, đó sẽ là nguồn khích lệ cho các nhà sinh học trẻ ở
Việt Nam và cả ở hải ngoại.
"Cây cỏ Việt Nam có thể lên tới 12,000 chủng loại. Bởi vì xứ
sở này nằm sát bờ Thái Bình Dương Á Châu nhiệt đới, đó là hành lang cho những
chuyển dịch theo chu kỳ bắc-nam / periodic north-south migration của thảm thực
vật vô cùng phong phú từ phía nam Trung Hoa và phong phú hơn nữa là thảm thực
vật xích đạo Mã Lai / equatorial flora of Malaysia. Trên các rặng núi vẫn còn
lưu lại những chủng loại tùng bách / conifer và thực vật có hoa / angiosperm
taxa có tầm quan trọng vô song, trong khi các vùng bình nguyên mang dấu ấn của
quá khứ có liên hệ tới các vùng hải đảo Phi Luật Tân và Borneo Nam Dương. Đến
nay sự phong phú này hầu như tiêu vong. Những nỗ lực của chính phủ Việt Nam
trong chiến lược trồng cây tái sinh và bảo tồn sẽ được hỗ trợ bởi công trình
của Giáo sư Phạm Hoàng Hộ như một hồ sơ theo dõi các thảm thực vật đến nay còn
tồn tại."
TIỂU SỬ:
GS Phạm Hoàng Hộ, trên giấy tờ ngày sinh là 3 tháng 8 năm 1931 tại
An Bình, Cần Thơ. Nhưng theo cáo phó mới đây của gia đình GS Hộ sinh năm Kỷ Tỵ
1929, mất ngày 29 tháng Giêng năm 2017 tại Montréal, Canada hưởng thọ 89 tuổi.
Anh Phạm Hoàng Dũng, con trai GS Phạm Hoàng Hộ xác nhận là "Ba tôi sinh năm Kỷ Tỵ 1929, nhưng theo lệ ngày xưa thì lâu sau
đó mới khai sinh, là năm 1931".
Văn Bằng:
-- 1953: Cử nhân khoa học, thủ khoa Thực Vật học, Paris
-- 1955: Cao học Vạn Vật học, Paris
-- 1956: Thạc sĩ / Agrégé Vạn vật học
-- 1962: Tiến sĩ Khoa học / Vạn vật học, Paris
Chức Vụ:
-- 1957-1984: Trưởng phòng Thực vật Đại học Khoa học Sài Gòn
-- 1965-1984: Giáo sư Thực vật học Đại học Khoa học Sài Gòn
-- 1962-1966: Giám đốc Hải học viện Nha Trang
-- 1963-1963: Khoa trưởng Đại học Sư phạm Sài Gòn
-- 1963: Tổng trưởng Quốc gia Giáo dục
-- 1966-1970: Viện trưởng sáng lập Viện Đại học Cần Thơ
-- 1978-1984: Chủ bút tuần báo Khoa học Phổ thông Sài Gòn
-- 1984-1989: Giáo sư Khảo cứu tại Viện bảo tàng Thiên nhiên Quốc
gia Paris
Hội viên Khoa học:
-- 1956: Hội viên Hội Thực vật học Pháp
-- 1963: Hội viện Hội Tảo học Quốc tế (International Phycological
Society)
-- 1964: Hội viên Sáng lập Hội Sinh học Việt Nam
-- 1965: Phó Chủ tịch Uỷ ban Danh từ Việt Nam
-- 1967: Hội viện Hội Viện trưởng Đại học Quốc tế (APU)
-- 1969: Sáng lập viên Niên san Đại học Cần Thơ
-- 1971: Hội viên Uỷ ban Thẩm định hậu quả chất Da cam tại Nam
Việt Nam, Viên Hàn lâm Khoa học Quốc gia, Hoa kỳ.
-- 1973: Cố vấn
Môi sinh Uỷ ban Quốc Tế Sông Mekong (MRC)
Ấn phẩm:
-- 1960: Cây Cỏ Miền Nam Việt Nam (Flore Illustrée du Sud Vietnam)
Bộ Giáo dục Việt Nam: 1 vol., 803 pp., 275pls.
-- 1964: Sinh học Thực vật
Bộ Giáo dục Việt Nam: 1 vol., 861 pp., nhiều hình
-- 1968: Hiển hoa Bí tử
Trung tâm Học liệu, Bộ Giáo dục Việt Nam: 506 pp.,264
pls.
-- 1969: Rong Biển Việt Nam
Trung tâm Học liệu, Bộ Giáo dục Việt Nam: 558 pp., 493 figs.
-- 1970: Cây Cỏ Miền Nam Việt Nam, in kỳ 2, quyển I
Trung tâm Học liệu, Bộ Giáo dục Việt Nam: 1115 pp., figs. 2787
-- 1972: Cây Cỏ Miền Nam Việt Nam, in kỳ 2, quyển II
Trung tâm Học liệu, Bộ Giáo dục Việt Nam: 1139pp., figs. 5272
Cây cỏ Việt Nam: An
illustrated Flora of VietNam
-- 1991, Tập 1 Quyển I: Khuyết Thực Vật. Loã Tử. Hoa-cánh-rời
đến Tiliaceae
-- 1992, Tập 1 Quyển II Hoa-cánh-rời từ Eleagnaceae đến Apiaceae
-- 1993, Tập 1 Quyển III Từ Smilacaceae...Cyperaceae...
Poaceae...đến Orchidaceae
-- 1991, Tập 2 Quyển I Hoa-cánh-rời từ Sterculiaceae đến Fabaceae
-- 1993, Tập 2 Quyển II Từ Daphniphyllaceae ... Fagaceae…
Apocynaceae đến Scrofulariaceae
-- 1993, Tập 2 Quyển III Từ Smilacaceae... Cyperaceae... Poaceae
...đến Orchidaceae
-- 1998: Cây cỏ có vị thuốc ở Việt Nam
Nxb Trẻ, TP Hồ Chí Minh: 860 pp.,
Mô tả 2149 loài có vị thuốc gặp ở Việt Nam