NGUYỄN ÂU HỒNG
Thử
phân tích
một
truyện ngắn của Y Uyên
TIẾNG HÁT CỦA NGƯỜI GÁC CẦU
Cầu Đà Rằng (Tuy Hòa, Phú Yên)
nơi nhà văn Y Uyên lấy lối cảnh để viết truyện ngắn
TIẾNG HÁT CỦA NGƯỜI GÁC CẦU
Truyện kể
về một người lính nghĩa quân tên Phon, lính mới tò te chưa lãnh đồng lương nào
dù đã hai lần ký sổ lương. Bên cạnh anh là các nghĩa quân tên Xanh, Đành, Thấu,
và một bạn nhậu tên Năm. Xanh là một nhân vật đặc biệt vì khi vào truyện thì
Xanh đã chết hồi nào không rõ.
Nhân vật
phụ có ông trưởng đồn cùng cô con gái rượu là ca sĩ Thùy Dương và một cô gái không
rõ họ tên thường sang ngủ ngày với ông.
Nhân vật
từ đám đông quần chúng thì nhiều, từ những nông dân "gặt lúa chạy
lụt", đến học sinh, công chức, binh lính- những người lính thiết giáp
ngang tàng ngồi trên xe thiết giáp M.113 và những chiến binh tay quấn băng, mặt
sứt mẻ…
Câu
chuyện được mở đầu bằng một bữa rượu tiễn Phon đi làm nhiệm vụ mới: gác cầu.
Bữa rượu có cả thảy bốn người: Đành, Thấu, Năm, và Phon.
Năm đến
muộn áy náy:
“- Phiền mấy anh quá…
- Anh Năm
còn nói vậy tụi tôi giận đó. Từ hồi thằng Xanh chết tới nay, ngoài anh Năm, ba
đứa tôi còn biết thương ai hơn.
Năm cười
cảm động:
-Mấy anh nói tới thằng Xanh khiến tôi
lại nhớ nó, thấy tội cho nó. Nó hoang mà điều nó cũng vui cũng dễ thương như
mấy anh đây.
…
Phon
không ham nhắc lại chuyện thằng Xanh. Nó chết buồn hơn cả mấy bài ca ruột của
nó. Cúc Hoa ôi, nếu chúng ta còn xa cách nhau vì kẻ tuyền đài người dương thế
thì mãi mãi anh còn là kẻ bị đầy ải đơn côi trong ngục thất của tâm hồn.”
Năm ăn lơ
là có lẽ vì sợ mấy đĩa thịt nướng là thịt con ngựa trúng mìn. “Lòng nó xổ ra
cả đống lẫn với lòng Cai Bốn”.
Sau bữa
rượu Phon lên đường, bắt đầu công việc gác cầu.