Về
tình bạn, Nguyễn Bắc Sơn viết:
Có
khi nghĩ trời sinh một mình ta là đủ
Vì
đám đông quậy bẩn nước hồ đời
Nhưng
lại nghĩ trời sinh thêm bè bạn
Để
choàng vai ấm áp cuộc rong chơi
Đối
với tôi, Từ Thế Mộng là một người bạn hoàn hảo, một người bạn mà khi choàng vai
nhau lòng thấy vô cùng ấm áp. Đúng ra, anh là một người bạn vai anh vì anh lớn
tuổi hơn tôi nhiều. Năm 1969, anh và tôi cùng dạy học ở Phan Rí, bầu bạn với
Đài Nguyên Vu, Nguyễn Lệ Tuân, Lê Văn Chính, Nguyễn Bắc Sơn, Huỳnh Hữu Võ, Nguyễn
Dương Quang, Tô Duy Thạch, Hàn Sa, Phan Anh Dũng, Nguyễn Như Mây, Thương Đài
Giao, Hồ Dạ Thoại…Cuối tuần anh và tôi thường ra quán bên đường của Huỳnh Hữu
Võ tán dóc chuyện văn chương cùng bạn bè văn nghệ. Vợ anh, chị
Mộng Giao, thì ở Phan Thiết, mà bấy giờ đường sá đi lại
đầy mìn bẫy rất nguy hiểm, nên phải đợi
vài ba tháng khi quân đội mở đường mới về thăm được. Mỗi lần như vậy
tôi luôn đi cùng với anh bằng xe gắn máy. Hàng chục xe quân đội đi trước, dân
theo sau.
Về
tới Phan Thiết, sau khi cất đồ đạc, thăm chị Mộng Giao và hai cô con gái rất dễ
thương của anh, Giao Tiên và Giao My, anh và tôi lòng vòng xuống phố gặp
gỡ anh em văn nghệ, cà phê cà pháo đến tối mới về. Ngày hôm sau là ngày chị Mộng
Giao cho anh em nhậu. Anh rất khoái nhậu, nhậu vì vui khi có bạn bè. Tửu lượng
anh khá cao. Tuy nhiên, uống nhiều hay ít thì anh vẫn vậy, vẫn tỉnh táo, chính
xác, không bao giờ nói bậy khi có rượu vào. Anh tốt bụng, hết lòng, và chung thủy
với bạn bè. Đọc bài thơ THƯƠNG NGƯƠI KHÔNG THỂ CẦM TRONG TAY (*) mà anh viết
khi nhà văn Y Uyên (*) qua đời thì có thể hiểu phần nào tấm lòng của anh
đối với bạn bè. Tính cách của anh được thể hiện rất rõ trong hai câu thơ, “Cậu
cười, ta đưa ống sáo nâng ngang mày. Chào tuốt người thương và kẻ ghét”. Chào
tuốt người thương và kẻ ghét. Từ Thế Mộng là vậy. Anh khiêm tốn,
hào phóng, thích giao du nên bạn bè rất nhiều. Điều đặc biệt là bạn bè ai cũng
quí mến, kímh trọng anh. Tôi chưa bao giờ nghe ai than phiền về anh.
Anh
sống có trách nhiệm với gia đình, với bạn bè. Anh sống hết
lòng với thi ca, với cuộc đời, nhưng cuộc đời không hết
lòng với anh. Sau 1975, anh cơ cực, thiếu trước, hụt sau. Tháng trước Phạm Văn
Nhàn báo tin anh bị bệnh nặng. Tôi vội vàng gọi
điện thoại về thăm. Dù rất vui nhưng giọng anh khá mệt nhọc. Anh nói, “Hôm
qua Nguyễn Bắc Sơn có ghé thăm anh. Tuần trước Huỳnh Hữu Võ cũng có vào”.
Tôi hỏi đùa, “Anh em tới thăm có tổ chức nhậu không?”. Anh cười buồn, “Gặp
anh em mà không nhậu kể cũng tức thiệt. Nhưng nhậu sao được. Bệnh thận mà”.
Những
ngày anh lâm trọng bệnh, Giao Tiên và Giao My tập hợp bản thảo để in tập thơ cuối
cùng của anh: THƠ TỪ THẾ MỘNG. Bạn bè khắp nơi tìm cách chạy chữa cho anh,
nhưng đời người hữu hạn, dù rất sợ phải nói lời vĩnh biệt, rồi cuối cùng cũng
phải chia tay. Chỉ ân hận một điều là tôi đã không gặp anh một lần trước lúc
anh đi. Giờ thì chẳng bao giờ còn thấy nhau, chẳng bao giờ còn được choàng vai
nhau để ấm áp cuộc rong chơi. Nhớ vô cùng những ngày tháng ấy và tiếc vô cùng
những kỷ niệm của một thời.
PHẠM CAO HOÀNG
Virginia,
13.5.2005
(*) Y
UYÊN (1943 – 1969), nhà văn, nổi tiếng với những truyện ngắn viết về
chiến tranh, tử trận ở đồn Nora, Phan Thiết, ngày 8.1.1969 khi mới 26 tuổi.
___________________________________________
THƯƠNG NGƯƠI KHÔNG THỂ CẦM TRONG TAY
Từ
Thế Mộng
ta
với ngươi tuy quen đã lâu
lênh
đênh ngàn dặm tình không sâu
bỗng
dưng một sáng nghe ngươi mất
buông
thỏng hai tay ta cúi đầu
nhớ
khi ta đổi về Tuy Hòa
trời
chưa muốn sáng trăng còn xa
bảo:
“suốt đêm nay ta đánh phé”
rủ:
“hôm nào cậu đến chơi cùng ta”
cái
thằng hiền khô con gà chết
thấy
ta để râu con cá chốt
cậu
cười, ta đưa ống sáo nâng ngang mày
chào
tuốt người thương và kẻ ghét
ta
yêu tiếng nấc sầu em xanh
sầu
như em Thúy sầu lênh đênh
ngươi
yêu tiếng hí xa ngàn dặm
Hòn
Vọng Phu hơi sương còn long lanh
có
lần ngươi muốn ngươi thay đổi
ánh
mắt ngươi buồn hơn thuở xưa
trời
mới lên cao trời sáng lấm
mắt
ngươi chìm khuất phương trời xa
ta
đi biền biệt ngươi biền biệt
hồn
trai không kín mộng giang hồ
nghe
ngươi vào lính ta đang lính
súng
đạn như đùa với kẻ thơ
ta
tròn hai mắt ra kinh ngạc
mắt
ngươi dìu dịu màu ca dao
ngươi
áo quần xanh đường kẻ mới
hai
hàng ánh sáng ngã lao đao
ngươi
về Phan Thiết đang mùa gió
chuyện
vãn chưa vừa được mấy câu
đã
mịt mùng xa ngươi lửa đạn
ta
phương trời cách mấy trùng sâu
mấy
trùng sâu cách ngươi nằm xuống
Nora
còn chùng bông cỏ may
Nora
chùng lòng dăm đứa bạn
thương
ngươi không thể cầm trong tay
thương
ngươi lũ bạn quây quần lại
đánh
phé vui tràn suốt cả đêm
vui
quá nên vui tràn nước mắt
hồn
buồn không thấy mộng Y Uyên
1969
RỒI CUỐI CÙNG CŨNG PHẢI CHIA TAY
Phạm
Cao Hoàng
Nhớ
anh Từ Thế Mộng
Gửi
chị Mộng Giao
dù
rất sợ phải nói lời vĩnh biệt
rồi
cuối cùng cũng phải chia tay
rồi
cuối cùng đôi mắt anh khép lại
rời
trần gian xa cuộc khổ đau này
đi
về đâu hỡi người thi sĩ ấy
về
quê hương gió cát tuyệt vời
một
thuở Mộng Giao, một trời bè bạn
biển
của quê hương, biển của một thời
đi
về đâu hỡi người hiền sĩ ấy
về
những đêm trăng Hải Thượng Lãn Ông (*)
về
những đồi trà mênh mông chiều Bảo Lộc
về
một đời thơ lận đận long đong
đời
không vui tôi thành người lưu lạc
có
đôi lần muốn trở lại quê xưa
cụng
với anh một ly, nhắc những ngày vui thuở ấy
vậy
mà bao năm rồi vẫn chưa về
đời
không vui tôi thành người biệt xứ
không
được vuốt mắt anh trước lúc anh đi
chiều
lạnh ngắt bên dòng Potomac
vĩnh
biệt anh, vĩnh biệt một đời thơ
PHẠM CAO HOÀNG
Virginia
13.5.2005
(*)
Tên một con đường ở Phan Thiết
NHÀ VĂN Y UYÊN
Họa sĩ Duy Thanh vẽ
NHÀ THƠ TỪ THẾ MỘNG