Căn
nhà chúng tôi thuê nằm ở cuối đường Nguyễn Thái Học, thuộc khu 6, Qui Nhơn. Đây
là nơi gặp gỡ thường xuyên của bạn bè tôi tôi: Trần Hoài Thư, Phạm Văn Nhàn,
Nguyễn Huy Hoàng, Hoàng Ngọc Châu, Lê Văn Trung, Phạm Cao Hoàng…
Nguyễn
Phương Loan ở tận trên Pleiku, thi thoảng mới ghé lại. Trần Hoài Thư, Phạm Văn
Nhàn, Nguyễn Huy Hoàng ở ngoài mặt trận,thường cuối tuần mới về. Hoàng Ngọc
Châu có nhà ở dưới phố. Lê Văn Trung ở với anh chị dưới khu 2. Còn tôi là người
“trụ trì”.
Nói
là một căn nhà nhưng thật ra chỉ là một căn phòng không lớn lắm, đủ chỗ ở cho
một hoặc hai người; tuy nhiên khi cần thiết mười người cũng không sao.
Cuối tuần, Lê Văn Trung và tôi lóng ngóng xem anh
em ngoài mặt trận có ai về không.
Hồi
ấy, mỗi khi gặp nhau chúng tôi thường kéo nhau ra quán cà phê, và nơi chúng tôi
thường đến là cà phê Dung. Phương tiện
đi lại bấy giờ cũng không dễ dàng. Cần đi
đâu chúng tôi phải đón xe lam. Bây giờ nói đến xe lam
chắc một số bạn trẻ không biết nó là xe gì, vì hầu như loại xe này đã không còn
thấy từ lâu. Đây là loại xe chở khách, chở được khoảng 10 hành khách, chạy
loanh quanh trong thành phố hay trên những đoạn đường ngắn.Vòng quanh thành phố
Qui Nhơn có một beltway, nếu ngồi suốt trên xe lam thì một lát sau sẽ về chỗ cũ.
Mỗi
người một tính. Anh Nguyễn Huy Hoàng ân cần, chu đáo.Phạm Văn Nhàn vui vẻ cởi
mở.Trần Hoài Thư lang bạt, bất cần đời. Hoàng Ngọc Châu từ tốn. Lê Văn Trung
thâm trầm, ít nói. Cửa của căn phòng không có ổ khóa vì chúng tôi chẳng có gì
để mất. Bên trong chỉ có vài ba ký gạo và một ít quần áo. Ai đến cứ tự nhiên
vào, có gì ăn đấy, nghỉ ngơi và viết lách. Ai muốn viết kiểu gì cứ viết, muốn
đăng báo nào cứ đăng. Nơi đây,
Lê Văn Trung đã viết NGÀY XA, một trong những bài thơ hay nhất của anh.
Người viết khỏe nhất là Trần Hoài Thư. Anh viết rất dễ dàng, viết bất kỳ ở đâu,
kể cả những nơi ồn ào nhiều tiếng động. Với một đám văn nghệ văn gừng độc thân
vui tính như vậy thì bữa no bữa đói là chuyện thường. Mô tả
cảnh sống của chúng tôi, Trần Hoài Thư có làm mấy câu thơ vui:
Anh
no ngày nào em không biết
Anh
đói ngày nào em không hay
Hôm
nay đi về mưa bay bay
Vậy
mà chúng tôi quí mến nhau vô cùng. Gặp lúc nào là vui lúc ấy, và chưa bao giờ
chúng tôi có điều gì xích mích. Năm 1968 chiến trận trở nên khốc liệt hơn.
Trung và tôi rất lo cho các bạn ở ngoài mặt trận. May mà tất cả đều trở về, trừ
Nguyễn Phương Loan vĩnh viễn nằm lại với núi rừng Pleime.
Cuối
năm 1969 chúng tôi mỗi người một ngã. Tôi vào Phan Thiết. Lê Văn Trung
ra Quảng Ngãi. Hoàng Ngọc Châu lên Bảo Lộc. Nguyễn Huy Hoàng, Phạm
Văn Nhàn, Trần Hoài Thư trôi giạt hết chiến trường này đến chiến trường nọ. Hồi
đó đâu có điện thoại như bây giờ nên có một thời gian chúng tôi thất lạc nhau.
Sau 1975, anh Nguyễn Huy Hoàng bệnh nặng và qua đời.Trần Hoài Thư, Phạm
Văn Nhàn sang Mỹ. Hoàng Ngọc Châu vẫn khói sương sương khói ở Bảo Lộc. Lê Văn
Trung ở tù rồi ra làm công nhân xây dựng.
Năm
1999, trước khi đi Mỹ, tôi về Qui Nhơn thăm người chị ruột; nhân dịp đó
tôi tìm đến căn nhà văn nghệ ấy. Người chủ nhà không còn nữa. Tất cả đã đổi
thay sau 30 năm xa cách. “Lối xưa xe ngựa hồn thu thảo. Nền cũ lâu đài
bóng tịch dương”-
PHẠM CAO HOÀNG
Virginia
2009
(*)
Thơ Bà Huyện Thanh Quan
