NGUYỄN LƯƠNG VỴ
TRĂM NĂM HÀN MẶC TỬ
Hàn Mặc Tử - Tạ Tỵ vẽ
I.
“Trước sân anh thơ thẩn
Đăm đăm trông nhạn về…”(*)
Nhạn
đã về mấy bận
Rưng
bóng nhỏ chân quê
Bóng
ai đang đứng lặng
Nghe
chiều đi thầm thì
Thầm
thì rồi yên lắng
Rồi
theo nắng bay đi
Chân
quê lang thang bước
Gió
mang theo những gì
Những
niềm trời xuôi ngược
Ngước
lên chào phong thi
Lũy
tre rung lá mượt
Xanh
thẫm chiều rầm rì
Rầm
rì rồi thổn thức
Rồi
mong đợi điều chi
Làm
sao mà biết được
Trăng
đầu non dậy thì
Chớp
long lanh mắt ướt
Mắt
tre già lóng nghe…
II.
Lóng
nghe chiều mở ngực
Tiếng
nói thuở ban đầu
Tiếng
thơ chưa kịp trao
Tiếng
đời đà vụt tắt
Nhương
sao trời phương Bắc
Để
nhớ trời phương Nam
Hồn
trăng rợn hồn đàn
Rất
thiêng và rất độc
Tinh
khôi như huyết ngọc
Như
tủy trắng vút lên
Thượng
thanh khí vang rền
Trào
bi âm viễn xứ
Bút
thần chưa hiện chữ
Giọt mực đã rụng rời
Giấy đã toát mồ hôi (*)
Người
thơ chưa kịp nói!
Đà
Lạt chìm sương khói
Phút
giây thiêng nhiệm mầu
Thơ
đón âm trời sâu
Đáy
hồ reo liễu biếc…
III.
Phan
Thiết ơi Phan Thiết
Lầu
Ông Hoàng mưa trăng
Mưa
trăng chiều không hết
Tóc
Mộng Cầm rợp trăng
Trăng
ơi trăng ơi trăng
Rao
chơi mà không bán
Cho
đỡ quạnh nỗi hàn
Cho
đỡ cơn bệnh ác
Nguồn
thơ lai láng nhạc
Thiên
sứ hát bên trời
Thiên
tiên múa dâng lời
Mùa
đau thương trổ lộc
Nguồn
thơ bay sáng rực
Rúng
động hết thinh không
Rùng
mình mây hừng đông
Mùa
đau thương linh hiển
Maria
vụt hiện
Thần
trí vút sao băng
Thánh
thi đẹp vĩnh hằng
Đẹp
vô cùng ơn phước…
IV.
Qui
Nhơn tung bọt nước
Biển
xanh rờn thiết tha
Ghềnh
Ráng sóng vỡ òa
Khi
nghe lời vĩnh biệt:
“Tấm Linh Hồn Thanh Khiết…”(**)
Hoa
hồng và nhạc thơm
Đức
hạnh là nguồn cơn
Một
hồn thơ mầu nhiệm
Thánh
thi tuôn ân điển
Trong
tình yêu đất trời
Giây
phút cuối lìa đời
Đời
nghẹn ngào gọi mãi
Chiều
hát bên thềm mộ
Vàng
thu vàng sắc hương
Vang
trời vang máu hường
Gom
hết mây viễn xứ…
V.
Trăm
năm Hàn Mặc Tử
Gặp
nhau trong đêm thâu
Thơ
hòa âm rất mau
Rưng
rưng màu nắng cũ
Tình
Quê đau gió hú
Mùa
Trăng xưa đã xa
Phan
Thiết tìm đâu ra
Lầu
Ông Hoàng trơ trọi
Chỉ
còn thơ tươi rói
Trong
huyết ta xanh ngời
Trong
bao la đất trời
Ngàn
sao ngân nét chữ
Chữ
rền âm cổ tự
Lá
khô nằm lóng nghe
Nghe
chiều xa vắng hoe
Nhòe
hết âm nắng quái
Đêm
thâu ngồi ngóng mãi
Nhạn
xưa bay đi rồi
Tình
Quê giờ đâu nơi
Một
mình ta thầm gọi!!!…
09.2012. Hiệu đính 10.2014
Nguyễn Lương Vỵ
(*) Thơ Hàn Mặc Tử.
“Thơ chưa ra khỏi bút
Giọt mực đã rụng rời
Hồn ta chưa kịp nói
Giấy đã toát mồ hôi…”
(Bút Thần Khai)
(**) Trích trong bài văn “Sự
Trong Sạch Của Tâm Hồn” được Hàn Mặc Tử viết vào đêm 24 tháng 10 năm 1940, nhằm
ca ngợi công ơn các Mẹ, các Chị dòng Franciscain đã hết lòng chăm sóc ông và
những người bạn ở Quy Hòa. Sau khi ông mất (11.11.1940) người ta tìm được trong
túi áo của ông khi khâm liệm và trao lại cho các nữ tu sĩ. Bài văn được viết
bằng tiếng Pháp. Bản dịch của ông Trần Thanh Mại:
“Hỡi
các vị thiên thần của trời, thiên thần của Chúa, thiên thần của hòa bình và
hoan lạc, xin hãy mang lại cho tôi một vòng hoa.
Tôi
muốn tắm trong bể ánh sáng và lòng yêu kính thiêng liêng.
Bởi
vì dưới cõi trần gian, đã thành tựu nhiều phép lạ, nó làm cho người ta phải
nghẹn ngào vì khâm phục khi ngưỡng vọng cái sự nghiệp thần bí của đấng Tối Cao.
Hỡi
các vị thiên thần của Trời, thiên thần của Chúa, thiên thần hòa bình và hoan
lạc, các người có thấy cái ánh sáng trong mờ ngày càng rõ rệt, cái màu sắc
trắng tuyết kia, cái hình hài không vết bợn kia, cái linh hồn hiện lên nơi cõi
thế kia, ngay khi mới thấy, tôi đã chắc đó là cái hồn phách của các vị thánh,
các thi tứ, cái tinh hoa của sự cầu nguyện đáng lẽ thì bốc lên hương thơm và
tinh khí, nhưng đây chỉ khiêm tốn quyết định hóa ra Người.
Hỡi
các vị thiên thần của Trời, thiên thần của Chúa, thiên thần hòa bình và hoan
lạc, xin hãy vỗ tay lên: Bởi vì đó là các Mẹ và các Chị dòng Saint Francoi d’
Assise, xuống cõi trần gian để an ủi những đau khổ, lo âu của loài người yếu
đuối, của các bệnh nhân tàn tật, của những kẻ phong hủi là chúng tôi đây.
Tôi
muốn ca lên những bài ca khen ngợi, hứng uống cho thật đã những lời êm dịu của
các Bà, khi các Bà đồng hát bài thánh ca: “Hosanna! Hosanna!” (Xin cứu với! Xin
cứu với!)
Tôi
muốn bao giờ cũng tán thưởng cái hình thể trắng tinh không vết ấy, sức tươi
mát, nguồn ánh sáng, bầu thơ ấy, vì tất cả đó là biểu tượng của TẤM
LINH HỒN THANH KHIẾT
Hỡi
các vị thiên thần của Trời, thiên thần của Chúa, thiên thần hòa bình và hoan
lạc, xin hãy ném cho nhau những đóa hoa hồng, hoa súng, những điệu hát réo rắt
và những hơi nhạc thơm tho, và hãy xin rưới trúc cho tràn trề nào là đức hạnh,
can đảm và hạnh phúc cho những vị nữ tỳ của Đức Chúa”
Đêm thứ tư 24 tháng mười
1940
Francois Trí
Cảm tạ Thượng Đế."
