HOÀNG XUÂN SƠN
chương toại
rồi thiên anh hùng ca
cũng từ từ khép lại
nghìn năm sau nại hà
sông vẫn dài thêm tuổi
đường trần sao quá vội
ngày hai buổi không về
cùng chiều lặng. chiều tê
Hoàng Xuân Sơn
PHAN NI TẤN
Bạn Toại
Sau nhiều năm chống
chọi với cơn bệnh trầm kha, cuối cùng bạn Toại cũng bỏ đời mà đi. Bạn tôi đi để
lại biết bao nước mắt tiếc thương của gia đình thân nhân, bè bạn cũng như để lại
cho tôi một chút kỷ niệm vui buồn.
Ở đời ít nhiều gì ai
cũng có những kỷ niệm để nhớ, vì kỷ niệm là những chuyện hệ trọng, những mớ
hình ảnh luôn luôn bám chặt vào đời mình. Riêng tôi không hiểu sao lần nào có dịp
nhắc đến Ngô Vương Toại, tôi lại nhớ đến... một bữa ăn.
Số là hồi đó tôi mới
lập gia đình, vợ chồng cô em vợ rủ vợ chồng tôi cùng đèo nhau trên một chiếc xe
hơi cà tàng từ Toronto lái qua Washington, D.C chơi. Hồi độc thân tôi và cây
đàn đã tới thủ đô này ca hát vài lần nên quen biết nhiều bạn bè văn nghệ cũ mới.
Những lần rong ca vội vàng như vậy ít có thời gian đi long nhong nên lần này rảnh
rỗi bốn anh em chúng tôi tha hồ chụp hình chụp bọng, lang thang qua các bảo
tàng viện, các di tích lịch sử... Chiều xuống, như đã hẹn trước, chúng tôi ghé
thăm gia đình anh chị Ngô Vương Toại.
Từ ngày tôi xem bộ ba
Giang Sơn Toại (Hoàng Xuân Giang, Hoàng Xuân Sơn, Ngô Vương Toại) ôm đàn hát
say sưa ở hội trường trụ sở CPS Sài Gòn (1969) đến lúc gặp lại bạn Toại ở
quê người (1985) cũng đã trên 20 năm ròng. Bạn tôi lúc đó trông mập ra, bộ râu
mép vẫn... dính trên môi khiến gương mặt tròn trịa càng thêm phúc hậu. Ngược với
đức ông chồng luôn luôn vui vẻ, yêu người, yêu đời, hoạt bát, năng động, chị
Nghiêm Thị Lan lại là một mẫu mực hiền hậu, trang nghiêm.Vợ chồng Ngô Vương Toại
đón khách đường xa bằng một bữa cơm gia đình thân mật và vui vẻ.
Trong bàn tiệc hôm có
đủ mặt bạn bè văn nghệ thân sơ: Nguyệt Ánh, Giang Hữu Tuyên, Nguyễn Đình Hùng,
Nguyễn Văn Khanh, Hồ Bửu, Đặng Đình Khiết... Vừa ăn uống vừa chuyện trò đủ thứ
chuyện trên trời dưới đất rất tâm đắc. Một bữa ăn vui vẻ và hoàn hảo để
tôi phải nhớ hoài. Hoàn hảo vì tấm lòng hiếu khách của vợ chồng bạn đối với bạn
bè gần xa.
Ngoài bản tính thân
thiện, lạc quan, năng động, Ngô Vương Toại rất mê làm báo từ cái hồi còn ở Sài
Gòn đến quên cả trời đất xung quanh. Qua Mỹ một thời gian máu làm báo lại nổi
lên. Thế là cùng với Giang Hữu Tuyên và Nguyễn Đình Hùng, bộ ba cùng làm tờ tuần
báo Hoa Thịnh Đốn Việt Báo, rồi bán nguyệt san Diễn Đàn Tự Do, cuối cùng là
nguyệt san Việt Chiến qui tụ nhiều cây bút nổi tiếng khắp nơi.
Nhìn bạn hăng say lăn
lộn ngược xuôi trên diễn đàn văn học nghệ thuật tôi lại hình dung những năm
tháng mù xa ở bên nhà của Ngô Vương Toại. Cuối thập niên 1960, tên anh đã từng
gắn liền với những thăng trầm của cuộc chiến Quốc Cộng ở Sài Gòn. Thập niên 60
- 70, những buổi sinh hoạt văn nghệ hào hứng ở các giảng đường Đại học, ở Quán
Văn, ở trụ sở CPS... để thấy những người bạn trẻ cùng trang lứa với tôi tràn đầy
nhiệt huyết, khiến lòng tôi cảm mến và nể trọng. Cảm mến cái tình thần và
khí tiết của các bạn, như Ngô Vương Toại, vì lý tưởng tự do, vì tổ quốc,
vì miền Nam Việt Nam thân yêu đã tham gia các hoạt động chống Cộng sản mạnh mẽ
hơn bao giờ.
Đây là thời của chiến
tranh ý thức hệ, không phải bằng súng đạn ngoài mặt trận mà là cuộc đấu tranh bằng
mặt trận báo chí, truyền thông ở hậu phương. Một trong những mặt trận đó đã xẩy
ra một biến cố từng gây sôi nổi dư luận khi báo chí Sài Gòn đăng tin sinh viên
Ngô Vương Toại bị đặc công Cộng sản bắn trọng thương trong buổi văn nghệ Trịnh
Công Sơn - Khánh Ly ngày 16-12-1967 tại giảng đường Đại Học Văn Khoa Sài
Gòn.
Qua báo chí thời đó
cho đến vài năm gần đây, giữa hình ảnh sinh viên Văn khoa Ngô Vương Toại nằm
trên giường bệnh của bệnh viện Bình Dân với mái tóc đen rậm và hình ảnh Ngô
Vương Toại với bệnh tật gần đây tại Hoa Thịnh Đốn, ngồi hàn huyên cùng nhạc sĩ
Nam Lộc và tôi là một khoảng cách trên 46 năm nhọc nhằn dâu bể. Một quãng thời
gian với biết bao vật đổi sao dời, với biết bao tên tuổi đã lần lượt ra đi:
Hoàng Xuân Giang, Giang Hữu Tuyên, Đỗ Ngọc Yến, Lê Uyên Phương, Mai Thảo,
Nghiêu Đề, Tạ Tỵ, Thái Tuấn, Trần Đại Lộc, Nguyễn Mộng Giác, Phạm Duy v.v... và
hôm nay đến phiên bạn tôi, Ngô Vương Toại.
Ngô Vương Toại sanh
ngày 12-04 năm 1947 tại làng Thanh Hóa, Bắc Việt. Mất ngày 03-04 năm 2014 tại
Virginia, Hoa Kỳ.
Phan Ni Tấn
April 8, 2014
6 9 1