Đường về Phú Thứ - Ảnh PCH (2012)
Gần
đây, đọc được bài thơ CHA TÔI của Phạm Cao Hoàng viết về người cha đã qua đời
cách đây 40 năm, tôi vô cùng xúc động.
…
ông
qua đời khi chiến tranh kết thúc
để
lại trần gian nỗi nhớ khôn nguôi
để
lại đàn con trên quê hương tan tác
để
lại trong tôi vết thương mang theo suốt cuộc đời
bốn
mươi năm rồi con vẫn nhớ, cha ơi!
ngày
mùa đông cha mặc áo tơi ra ruộng
ngày
nắng lửa cha gò mình đạp lúa
những
sớm tinh mơ cùng đàn bò lầm lũi đi về phía bờ mương
Dạo
ấy, mỗi lần ghé Tuy Hòa, tôi ở lại cùng Phạm Cao Hoàng trong căn nhà nhỏ của
gia đình Hoàng. Đọc bài thơ CHA TÔI, tôi nhớ đến ngôi nhà và hình ảnh của bác trai. Bác cao,
hơi gầy và da ngăm đen. Cái đen của nắng và gió, của một người nông dân thuần
chất. Hiền và độ lượng. Ngôi nhà có cái chái bếp nấu ăn bằng những thanh củi.
Ngôi nhà có bộ ván ngựa mà tôi với Trần Hoài Thư thường nằm ngủ. Ngôi nhà với lối
đi từ đường Nguyễn Huệ vào với những thửa ruộng nhỏ như vuông chiếu nằm,
đầy ắp tình yêu thương. Đọc bài thơ, hình ảnh bác trai lại hiện ra trước mắt.
Sao bác lại qua đời khi chiến tranh kết thúc vậy bác? Còn nỗi buồn nào hơn
khi chiến tranh đã chấm dứt trên quê hương mà bác lại ra đi? Sao
bác không ở lại để nhìn thấy các con của bác và bạn bè không còn phải sống
trong cảnh mịt mù khói lửa của cuộc chiến tranh này?
Và
khi đọc bài thơ MÂY KHÓI QUÊ NHÀ, tôi muốn viết một chút về Phú Thứ, quê hương
của Phạm Cao Hoàng.
…
mùi
hương của đất làm con nhớ
những giọt mồ hôi những nhọc nhằn
cha đã vì con mà nhỏ xuống
cho giấc mơ đời con thêm xanh
những giọt mồ hôi những nhọc nhằn
cha đã vì con mà nhỏ xuống
cho giấc mơ đời con thêm xanh
mùi
hương của đất làm con tiếc
những ngày hoa mộng thuở bình yên
nồi cá rô thơm mùa lúa mới
và tiếng cười vui của mẹ hiền
những ngày hoa mộng thuở bình yên
nồi cá rô thơm mùa lúa mới
và tiếng cười vui của mẹ hiền
…
(MÂY
KHÓI QUÊ NHÀ – 1999)
Bài
thơ làm tôi nhớ đến
con đường dọc theo mương dẫn thủy nhập điền từ đập Đồng Cam về tưới tiêu cho những cánh đồng rộng lớn. Tôi đã
từng đi trên con đường này. Tôi lại nhớ đến năm tháng ở trại A.30 và ngày được
thả cho về trên chuyến xe lam chạy trên con đường ấy dọc theo những cánh đồng xanh màu xanh của lúa, Tôi xuống xe
tìm đến một gia đình quen: cô Mãn, ngày xưa là y tá ở Bệnh Viện Đa Khoa Nha Trang, làm chung một
phòng với vợ tôi, có
người em trai tên Khang cũng ở chung với tôi trong trại A.30. Ngày tôi về,
Khang nhờ tôi ghé Phú Thứ thăm chị. Tôi tìm được cô Mãn khi cô đang làm cỏ
lúa ngoài ruộng. Cô đưa tôi về nhà. Làng toàn tre xanh, mát rượi trên con đường
quê đầy bóng mát. Những cây cau cao vút đang trổ buồng. Đêm đó tôi ngủ lại Phú
Thứ. Rất rõ và thèm: nồi cá rô thơm mùa lúa mới như trong thơ Phạm Cao Hoàng.
Phạm Văn Nhàn
Houston,
May 2015
_________________________________________________________
C H A T Ô I
và
bài thơ tôi viết đêm nay
là
bài thơ sau bốn mươi năm
kể
từ hôm vượt đèo Ngoạn Mục xuống Sông Pha
chạy
ra Tuy Hòa
trở
vô Sài Gòn
và
nhận tin cha tôi đã chết
ông
qua đời khi chiến tranh kết thúc
để
lại trần gian nỗi nhớ khôn nguôi
để
lại đàn con trên quê hương tan tác
để
lại trong tôi vết thương mang theo suốt cuộc đời
bốn
mươi năm rồi con vẫn nhớ, cha ơi!
ngày
mùa đông cha mặc áo tơi ra ruộng
ngày
nắng lửa cha gò mình đạp lúa
những
sớm tinh mơ cùng đàn bò lầm lũi đi về phía bờ mương
rồi
mùa thu cha đưa con đến trường
con
thương ngọn gió nồm
mát
rượi tuổi thơ những ngày đầu đi học
đi
ngang qua Duồng Buồng bọn nhỏ trong thôn vẫn thường trêu chọc:
chiều
chiều ngọn gió thổi lên
học
trò Thầy Bốn Ngạnh chẳng nên đứa nào
thương
cha một đời lận đận lao đao
cầm
lấy chiếc cày để tay con được cầm cuốn sách
thương
chiếc áo cha một đời thơm mùi đất
thương
đất quê mình thơm mãi mùi hương
rồi
mùa thu cha đưa con đến trường
con
thương những con đường
cha
đã dẫn con đi về phía trước
con
vẫn còn đi sao cha đành dừng bước
bốn
mươi năm trời con thương nhớ, cha ơi!
Phạm Cao Hoàng
March 22, 2015
