CHỈ CÓ THỂ ĐI CHUNG
MỘT ĐOẠN ĐƯỜNG
Nguyễn Xuân
Thiệp
Gởi người bạn đang đọc tôi hôm nay.
Bạn ơi,
Chúng ta sớm muộn gì cũng sẽ có những cuộc chia tay trong đời.
Chia tay với bạn bè, anh em mình, người yêu rồi cha mẹ mình. Cho tới một lúc
nào đó chia tay với vợ con và cuộc đời này.
Vậy đó, bạn ơi, không sao tránh khỏi.Vậy chúng ta phải có thái độ
như thế nào trước lẽ vô thường của cuộc đời?
Trước khi bạn có một phản hồi cho kẻ này, xin hãy đọc và suy tưởng
đoạn văn sau đây của một tác giả Trung Hoa được Du Vũ Minh biên soạn lại, người
viết đọc thấy trên một email do bạn bè gởi tới cùng với tranh của một họa sĩ
không rõ tên.
"Sau cơn mưa vào ngày xuân hôm ấy, người bạn tốt của tôi ngỏ
lời từ giã. Tôi kiên trì đòi đưa bạn ấy ra đến trạm xe. Bạn ấy ngăn cản tôi:
“Tống quân thiên lý, chung hữu nhất biệt” Đưa người ngàn dặm, cuối cùng rồi
cũng chia tay, dù thế nào đi nữa thì bạn cũng chỉ có thể đưa tôi đi chỉ một
đoạn đường, thôi thì chỉ đưa tôi đến cửa rồi ngừng bước nhé.
Tôi đành tôn trọng theo ý kiến của bạn ấy.
Mỗi con người đều chỉ đan xen vào một đoạn trong cuộc sống của
người khác. Điều chắc chắn vĩnh viễn là chỉ có thể cùng người đi một đoạn đường.
Bạn thương yêu cha mẹ mình, hy vọng họ sống
lâu trăm tuổi, nhưng trong lúc bạn đang rất hiếu thuận với cha mẹ mình, thì họ cũng
sẽ rời xa trước mặt bạn, bạn cũng chỉ có thể đi cùng cha mẹ mình chỉ một đoạn
đường mà thôi.
Bạn yêu thương con cái của mình ư, từng giờ khắc bạn mong rằng
mình có thể vì chúng mà ngăn gió chắn mưa, vậy mà bạn đang lớn tuổi từng ngày,
rồi cũng có một ngày, trước mặt các con bạn cũng phải bỏ chúng mà đi, bạn chỉ
có thể cùng đi với con cái chỉ một đoạn đường.
Bạn có người vợ tâm đầu ý hợp, nhưng hai
mươi mấy năm trước cô ấy thuộc về cha mẹ, vài mươi năm sau cô ấy cũng bị con
cái, vận mệnh, mà chia cách, bạn cũng chỉ có thể đi cùng với nàng chỉ một đoạn
đường.
Trong tình nghĩa bạn bè cũng vậy, nếu không phải là bạn bè lìa xa
bạn, thì cũng chính là bạn sẽ lìa xa bạn bè, bạn chỉ có thể cùng đi với bằng
hữu một đoạn đường.
Cũng vì chỉ có thể cùng đi với nhau một đoạn đường,
Nên bạn càng thêm quý trọng tiếc thương.
Lúc mà người ta cơ nhỡ đói rách,
sự quan tâm của bạn nên trở thành một quả táo
Lúc mà người ta giá rét,
thì sự giúp đỡ của bạn nên biến thành một cái áo bông.
Lúc mà người ta vui vẻ hạnh phúc,
thì sự tươi cười của bạn đáng lẽ nên xán lạn nhất;
Lúc mà người ta gặp chuyện thương tâm,
thì sự vỗ về an ủi của bạn đáng lẽ nên thật là chân thành thiết
tha mới phải…
Cuộc đời vốn dĩ lập đi lập lại những ấn chứng:
Ban đêm thì có thể vì việc thêm vào cái
lồng lửa mà có được ánh sáng.
Việc đẩy lùi tuyết lạnh không vì sự tham dự của gió lạnh mà hóa
thành ấm áp.
Bạn đáng lẽ cũng nên học cách từ bỏ.
Cha mẹ chỉ có thể vỗ về nuôi nấng bạn trưởng thành,
không nên kỳ vọng cha mẹ là cái quải trượng (cây gậy) vĩnh viễn
của bạn, để có thể chống đỡ toàn bộ cuộc đời của bạn.
Con cái cũng chỉ là cùng liên quan huyết nhục với bạn, chứ không
phải là vật phẩm phụ thuộc của bạn,
Bạn cần phải biết tôn trọng sự lựa chọn cuộc đời của chúng.
Vợ con vì bạn mà cung phụng dâng hiến hết tình ái, nhưng
sinh mệnh của nàng không phải là vật phẩm thế chấp của ái tình, nên dành cho
nàng những khoảng không gian riêng tư cần thiết.
Bằng hữu có thể cho bạn sự ấm áp, nhưng loại ấm nồng này là loại
tình cảm mở, bạn không thể cưỡng hành độc chiếm tình thân ái của người khác…
Điều đó chính là tính hữu hạn mà bạn cho
người khác, vậy thì làm sao có thể mong cầu người khác cho đi sự vô hạn
được?"
Người bạn đang đọc tôi hôm nay ơi,
Tôi mong được nghe ý kiến từ bạn. Riêng
tôi, cho tới đoạn đường này, tự nhủ lòng hãy vui trong những phút sum vầy hữu
hạn và nên cởi mở, hết lòng với người. Trưa hôm nay, buổi trưa mùa thu mát
lạnh, được đi dưới nắng vàng chỉ trong mười phút, tôi cũng cảm thấy sung sướng
và lấy làm hân thưởng.
Nov. 19. 2013
Nguyễn Xuân Thiệp
Sau khi đăng bài này lên thì nhận được hai ý kiến khiến mình cảm
thấy ấm lòng để đi tiếp con đường của hiện kiếp. Một ý kiến của anh Hai Trầu
(Lương Thư Trung) và một ý kiến của chị Chúc Chân.
Hai Trầu
Nov 24 2013
Kính chào nhà thơ Nguyễn Xuân Thiệp,
Hôm nay ghé qua nhà anh và đọc qua lời kết của anh trong bài này,
làm tôi nhớ triết gia Emile Chartier bút hiệu Alain (1868-1951) có viết:
“Aujourd’hui, maintenant, tout de suite, c’est notre seule prise.” và Cụ Vương
Hồng Sển dịch: “Ngày nay đây, giờ nầy đây, tức khắc đây, ấy đó mới là cái gì ta
nắm bắt, chiếm lấy.”
Ngoài ra, tôi có đọc các bài anh viết về nhà văn Nguyên Nhi, về
chuyến ghé thăm nhà văn Nguyễn Xuân Hoàng rất thân ái, chí tình, tha thiết của
anh vô cùng cảm động.
Kính chúc anh luôn dồi dào sức khỏe, an vui, may mắn, và “sung sướng” mãi mãi với những giờ phút đi bộ như vừa rồi…
Trân trọng,
Hai Trầu
Chúc Chân
Mar 14 2014
Thân chào anh Nguyễn Xuân Thiệp và anh Hai Trầu.
Xin gởi anh Thiệp bốn câu lục bát
Cõi Xa
Em về cõi đó xa xôi,
Buổi chiều Dallas có người ngồi thương.
Cuộc đời có được mấy chương?
Em đi bỏ lại một chương dở chừng.
Túy Trước
(Chúc Chân)
Riêng tôi, người viết cũng muốn ghi thêm
Những câu hỏi trong đêm mùa thu
bông magnolia kia sẽ nở vì ta được bao lâu
có phải tôi từng thấy cánh buồm nâu hạnh phúc hiện ra ở chân trời
rồi biến mất
và con chim hót bên cửa sổ phòng tôi sáng nay cũng đã bay đi
tôi cũng từng thấy những bông hải đào tàn rơi trong gió
và người bạn văn xưa giờ đã chia tay
vậy em ơi. yêu dấu ơi. hãy cười cùng anh ở giây phút hiện tại
hãy nắm lấy tay anh. đi thêm một đoạn đường
giọt mưa kia đang rơi trên vai áo
Nguyễn Xuân Thiệp
