2828. NGUYỄN DƯƠNG QUANG 4 bài thơ thời chiến tranh

Soldiers on patrol – Source: Clipart

ĐÊM CUỐI NĂM VIẾT CHO MÁ

Đêm nay con ngồi một nơi rất xa má
đếm tuổi con bằng nước mắt má đong
trong đêm thoảng giọng hiền má gọi
con vừa nghe, muốn khóc, rất bâng khuâng

Ở làng này không ai đốt pháo
đêm thật buồn như bước đông đi
con còn có ít giờ hưu chiến
biết đâu chừng, thôi, nghĩ làm chi

Mấy năm nay con không có Tết
hình như năm chỉ có ba mùa
con không buồn xuân chê đời lính
buồn xa má như trời mưa

Từ xa má con làm con nhiều mẹ
lúc nào cũng vui lúc nào cũng buồn
có kẻ vui luôn, người buồn mãi
mình con của má cười rưng rưng

Con nghe những dòng sông kể chuyện
biển xa năm họp mặt một lần
chuyện những xác cầu xác người chìm nổi
chuyện đồng loại như là phù vân

Hình như cây súng con lạ lắm
sao nó run lên khi đạn lên nòng
tâm hồn nó như tâm hồn con vậy
một kẻ nằm, kẻ đứng , xót xa không?

Trước mặt con: những ngọn đồi cát máu
đêm thì thầm cùng những nấm xương
ôi, trái tim con mãi tôn thờ má
đã dạy con hai tiếng yêu thương

Từ má lòng bàn tay dìu dắt
con bơ vơ giữa cuộc phù sinh
dòng nước nào xa nguồn mà không đục
sợ một mai con lạc dấu chân mình

Thôi, má ngủ đêm nay ngon giấc
con ngồi đưa chiếc võng rách quê nhà
vòng cầu đừng đi trong đêm tối
lệ sẽ đầy giấc má nhớ con xa

1969

ĐÊM KÍCH DƯỚI CHÂN ĐỒI PÁ

Dù đợi người qua trên lối chết

lạ sao ta thấy rất bâng khuâng

có rất nhiều điều thật khó nói

đêm sơ giao sẽ chỉ một lần

Cỏ ơi, có thấy ai trên đồi

vẫn thường vác hận thù đi xuống?

mà sao ta thấy cỏ không vui

cỏ lạnh lùng hơn là sương mỏng

Cỏ biết không, ta không lòng thù hận

lũ chúng ta một thuở thế thôi

ngày mai cỏ sẽ thành đồng lúa

cỏ sẽ thấy người nắm tay người

Đồng lúa ơi, sao đồng lúa gầy

lúa buồn không trong mùa gặt muộn?

chim đã ngủ một trời nào khác

và gió rồi cũng chẳng thấy bay

Lúa có nghĩ rằng ngày mai sẽ khác?

súng sẽ dùng để đúc lưỡi cày

mỗi ba trăng lúa vàng tròn hạt

chim sẽ ca và gió thổi lúa say

Ta vừa nghĩ một điều rất tầm thường

ngọn đồi này mai sẽ thành rẫy

bởi lòng người lúc nào cũng đẹp

dẫu tầm thường cũng rất mến thương.

1970

CHIỀU TRÊN RỪNG

TRONG MẬT KHU LÊ HỒNG PHONG

Chiều đã đầy trên rừng cây thấp

nắng trải dài xa những đỉnh xa

ta ngồi lắc bidon vừa cạn nước

nhấp môi khô mà nghĩ một quê nhà

Kì lớp đất bám trên da mặt cháy

vết môi hôn nhuộm đỏ mặt trời chiều

Tà Dôn xa mướt như cồn ngực nhỏ

thở hoàng hôn Phan Thiết nhập giờ yêu

Cây khẩu cầm mang theo ngày cầm súng

mi sol…sol mi do fa …

ôi khúc O’Cangaceiro dồn dập

nửa đời ta một thuở không nhà

Ngồi trên cát nhai thịt dong nướng

vẫn ngon hơn Đồng Khánh với gà quay

ngu quá đỗi quên mang theo xị đế

thắp cho đêm còn có chút mặt trời

Dăm tiếng nổ mon men bên triền dốc

vài ba anh du kích, mấy A.K

ta quơ súng, bỏ dong cho đàn kiến

mi sol…sol mi do fa…

Đêm đã đầy trên rừng cây thấp

nắng ngủ đen xa những đỉnh xa

ta ngồi thở như chưa từng biết mệt

gai ô rô ơi, em thật mặn mà

Đêm đã im trên rừng cây thấp

bầy te te  xa đã nhỏ giọng hò

như chàng cao bồi ngủ bên chân ngựa

Ohé! O’ Cangaceiro...

1970

LỬA TRÊN ĐỒI

Sáng nay ta đốt lửa trên đồi

lửa soi ta nhìn ta sống sót

lòng mặc áo sương nên lòng quá lạnh

mắt mở từng đêm nên mắt quá sâu

Ôi đêm qua đạn mưa súng bão

ta là ai giữa đồ trận săn người?

cuối mặt trời sau đuôi C.47

viên đạn đồng vỡ giọt máu tươi

Kịch đêm qua trên đồi đã dứt

ai kéo màn từ một rừng xa

có tim người ứa một dòng sông máu

chảy âm thầm suốt cõi hồn ta

Hỡi người anh em đêm qua nằm xuống

lửa ta nhen xin ấm hồn người

tay đã nhẹ không còn nâng ngọn súng

hãy bình yên như dòng nước trôi

Cám ơn người đã tặng ta khẩu súng

mai về đem đổi chiếc huy chương

buổi chiều tha thẩn trên đường phố

mà quên người nằm lại sa trường

Hỡi bếp lửa quê nhà yêu dấu

khói tranh đùn sương sớm rủ nhau tan

chân mới bước mà đã xa quá đỗi

và chút hồn mới lớn đã lang thang

Hỡi bếp lửa trên đồi hoang vắng

làm sao soi từng ngõ ngách mơ hồ?

đời vẫn sống dài theo năm tháng

vết hồn mòn theo đế giày saut

Dẫu thế nào cũng xem là hạnh phúc

chiến tranh sờn vai áo trận màu rêu

có hề gì lửa reo như  nhịp súng

viên đạn đồng mủm mỉm thân yêu.

1970

Nguyễn Dương Quang
Trích trong tập thơ ĐÊM ÔM ĐÀN UỐNG RƯỢU
MỘT MÌNH (NXB Thư Ấn Quán, Hoa Kỳ, 2014)