Ảnh: nternet
Ngót
50 năm qua, mỗi năm cứ đến dịp Giáng Sinh, tôi lại nhớ tới miếng bánh buýt. Bánh
buýt Tây gọi là Bûche de Noël, là món tráng miệng truyền
thống của Châu Âu. Bánh buýt thường làm vào mỗi dịp Giáng Sinh có hình dáng một
khúc gỗ thông có lớp vỏ nâu sần sùi. Để hấp dẫn hơn người ta trang trí trên mặt
bánh các nhánh thông, lá ôrô, tượng ông già Noël, tuần lộc... Công thức chẳng có
gì lạ, gồm bột mì, kem, vani, muối, đường, sữa, trứng, sô-cô-la.
Mặc
dù hồi nhỏ tôi theo học chương trình Pháp, nhưng thú thật là phải đến năm 16
tuổi anh nhà quê miền Thượng tôi mới có dịp nghe đến tên, nhìn tận mắt và nếm tận
miệng miếng bánh buýt thơm ngon, đậm đà, hấp dẫn, bắt mắt ra làm sao. Đặc biệt,
bánh buýt truyền thống nổi tiếng của nước Phú-Lang-Sa này được làm ra từ tay một
cô gái trẻ trung, xinh đẹp, có giọng hát truyền cảm, ưa chuộng văn chương nghệ
thuật mà tôi không hề quen biết cô trước đó cho tới tận ngày nay cũng vậy. Chính
vì thế mà từ khi anh bạn thơ - mặc cho tôi có khua tay từ chối- vẫn kèo nèo, lôi
kéo tôi cho bằng được tới nhà cô thưởng thức buổi văn nghệ Giáng Sinh cho đến lúc
tàn tiệc ra về, cô - con của một gia đình giàu có - vẫn không hề để mắt đến tôi
một lần nào. Mà cũng phải. Là vì tôi không thuộc nhóm bạn của cô, nên cô không
hề biết đến sự hiện diện của một anh khách không được mời là tôi trong đêm văn
nghệ do cô tổ chức tại tư gia của cô. Và vì tôi không phải là khách được mời
nên trong suốt buổi tiệc, từ lúc ăn uống cho đến lúc hát hò, cô và bạn bè cô ngồi
quanh hầu như không để ý đến sự có mặt của tôi, và như thế tự nhiên tôi trở
thành một anh chàng vô duyên, vô danh và cô độc giữa đám đông. Cho nên giữa cái
"văn hóa của một nhóm người" tôi trở thành một "biểu tượng của văn
hóa thầm lặng". Nhìn cô lăng xăng ra vào tiếp khách, làm bếp tôi hiểu cô
không hề cố ý lơ là hay điệu bộ gì, mà vì lúc đó ai bước chân vào nhà, cô đều
coi là bạn bè, là khách chung chung, đồng trang lứa với cô mà thôi. Đơn giản chỉ
có thế.
Chuyện
mới đó thoáng một cái đã trên 50 năm rồi tôi chỉ còn nhớ mang máng tên cô là Du
mà không nhớ cái gì Du. Nhưng miếng bánh buýt tự tay cô làm và gương mặt đằm thắm
như đóa lan rừng pha chút sương lạnh của miền rừng núi cao nguyên của cô thì tôi
nhớ mãi. Mái tóc cô bềnh bồng, đôi môi cô gợi cảm, nhất là cặp mắt đẹp mà buồn vời
vợi nên cái nhìn thường mơ hồ, lãng đãng, hờ hững, xa xăm.
Khi
chương trình văn nghệ bắt đầu, đèn điện tắt hết, thay vào đó là những ngọn nến được
thắp lên lung linh tạo cho bầu không khí trở nên ấm áp hơn, thân mật hơn. Đươc
biết những ca khúc do cô và bạn bè cô trình bày đều là tình ca. Những bản tình
ca muôn thuở của Phạm Duy, Trịnh Công Sơn, Từ Công Phụng, Vũ Thành An... Điều làm tôi ngạc nhiên thích thú nhận thấy
khi tiếng đàn nổi lên (chỉ một cây đàn thùng mà thôi) mọi người đều im lặng lắng
nghe. Dường như mọi thứ đang chậm lại, chờn vờn, mờ ảo. Không gian yên tĩnh, phảng
phất hương thơm làm cho tiếng đàn, tiếng hát lúc trầm lúc bổng như quyện vào
nhau, như trôi đi.
Ngay
từ khi cô cất tiếng hát, tôi nhận ra ngay cô có một làn hơi phong phú. Cô không
viết văn, làm thơ, soạn nhạc như sau này anh bạn thơ cho biết, nhưng cái giọng
đằm thắm truyền cảm và cách diễn đạt của cô rất lãng mạn, gây chú ý cho mọi người.
Những bản tình ca và những giọng hát cứ lần lượt cất lên và trôi đi. Trong dòng
suối nhạc trữ tình đó, tôi như cảm nhận được ngoài kia một màu trắng lạnh lẽo
nhưng tinh khiết và trầm lắng của thiên sứ khẽ đập cánh bay lên. Có tiếng chuông
nhà thờ trôi đi trong đêm thánh vô cùng.
Chắc
ai cũng nhận ra điều này: Là người thực sự biết thưởng ngoạn, người ta thường
thả hồn tận hưởng cái bản sắc trữ tình, nồng nàn, uyển chuyển và sâu sắc của nghệ
thuật âm nhạc. Tôi cũng vậy. Đang im lặng hết lòng thưởng thức các giọng ca, đến
lượt cô trở lại bỗng nhiên cô không tuyên bố một lời nào mà hát một lúc hai bản
nhạc của... Phan Ni Tấn làm tôi phải giựt mình. Phản ứng tự nhiên là tôi kín đáo
liếc mắt nhìn quanh rồi thở phào nhẹ nhõm, yên chí không thấy ai thèm dòm mình là
biết chẳng ai nhận ra tác giả. Ngay cả anh bạn thơ cũng biến đi đâu không biết.
Thật là may. Lúc đó tự nhiên tôi... thương cô quá chừng. Giữa căn phòng lung
linh ánh nến, cô đứng trước mặt tôi, say sưa hát nhạc của tôi mà chẳng hề biết
tôi đang ngồi nghe cô hát.
Cho
đến bây giờ, dù có lẽ cô cũng xấp xỉ 70 tuổi đời như tôi nhưng tôi mong cô vẫn còn
thều thào ca hát ở đâu đó trên đời này. Có điều, tôi chắc chắn một điều là cho
đến bây giờ cô vẫn không thể ngờ rằng đêm văn nghệ năm xưa hát những tình khúc của
tôi cô không hề biết tôi có mặt ở đó.
Ngày
nay cũng như cái ngày xưa xa lơ xa lắc mà tuyệt vời đó, tôi vẫn ôm trong lòng một
cơn hạnh phúc lớn. Tôi vẫn ôm ghì tiếng hát của cô để hôm nay tôi mới có dịp
chia sẻ trong bài viết này. "Hạnh
phúc giữ trong tay chỉ còn là hạt. Hạnh phúc mang ra san sẻ mới trổ hoa".
Nhà văn Ernest Hemingway đã từng hứng chịu
nhiều đau khổ mới nhận chân được điều này. Hoan hô ông.
Phan
Ni Tấn
December
2015
