Những người khốn khổ (Les misérables) của đại văn hào người Pháp
Victor Hugo (1802 – 1885) ra đời năm 1862. Đây là một trong những cuốn tiểu
thuyết hay nhất của thế kỷ 19. Nhân vật chính trong truyện là Jean
Valjean. Qua nhân vật này và nhiều nhân vật khác trong truyện, Victor
Hugo muốn cải tạo xã hội bằng cách xây dựng những mẫu người lý tưởng-
những người sống tử tế , nhất là đối với những số phận bất hạnh, đáng thương.
Vì nghèo khổ, Jean Valjean ăn cắp bánh mì, bị tù 19
năm. Biết ông từng phạm tội, một chủ nhà trọ không
cho ông tá túc. Sau đó, ông gặp linh mục
Myriel, và vị linh mục này cho ông nghỉ qua đêm. Đêm
đó, ônglại ăn cắp một số đồ đạc của vị linh
mục rồi bỏ trốn. Trên đường bỏ trốn, tình
cờ ông bị cảnh sát bắt vì nghĩ là những thứ ông mang theo
là ăn cắp, nhưng chính linh mục Myriel lại cứu ông bằng cách nói với
cảnh sát rằng ông đã cho Jean Valjean những thứ đó chứ không phải ăn cắp. Khi
chia tay, vị linh mục căn dặn Jean Valjean
rằng ông cần phải tu tỉnh để trở thành một người tử tế và làm nhiều
việc tốt cho mọi người.
Để tránh bị phát hiện, Valjean đổi tên
thành Madeleine. Sáu năm sau, ông trở thành một chủ xưởng giàu có, với
nhiều đóng góp cho cộng đồng địa phương, được bổ nhiệm làm thị trưởng
thành phố nhỏ nơi ông sinh sống. Trong khi đó, viên thanh tra
Javert vẫn đang truy lùng ông ráo riết. Valjean phải để lộ danh tính
của mình khi một người đàn ông khác bị nhầm là Jean Valjean và bị bắt đưa ra
tòa. Cùng lúc này, Valjean gặp Fantine. Fantine mất việc làm, phải
làm gái mại dâm để có tiền chi phí cho đứa con gái còn
nhỏ, Cosette, đang sống với gia đình Thénardier độc
ác. Fantine bệnh nặng và không sống được. Trước khi Fantine chết, Valjean hứa
với cô là sẽ chăm sóc Cosette. Ông trả một số tiền cho Thénardier
để đổi lấy sự tự do cho cô bé Cosette, sau đó đưa Cosette đến Paris. Ở
Paris, hai người trú trong một nhà tu kín mà Javert không được quyền khám xét,
vì vậy họ tạm thoát khỏi sự truy lùng của viên thanh tra.
Tháng 6 năm 1832, một nhóm sinh viên đứng đầu
là Enjolras tiến hành cuộc cách mạng nhằm lật đổ chế độ cầm quyền lúc
ấy mà họ cho là bảo thủ, bất công. Cuộc cách mạng có sự tham gia của những
người nghèo khổ, trong đó có cậu bé lang thang Gavroche, con trai của
Thénardier. Một sinh viên tham gia cuộc cách
mạng, Marius, đem lòng yêu Cosette. Lúc này, gia đình
Thénardier độc ác cũng đã chuyển tới Paris và tổ chức đột
nhập vào chỗ ở của Valjean để ăn trộm. Tuy nhiên,
chính Éponine- con gái Thénardier, người cũng đem lòng yêu Marius, đã ngăn
cản được vụ này.
Valjean gia nhập vào lực lượng cách mạng vì ông
muốn ở bên cạnh để bảo vệ Marius, người yêu của Cosette. Éponine,
người đã yêu đơn phương Marius, cũng tham gia, và cô đã
chết trên tay Marius sau khi hứng một viên đạn thay anh. Viên thanh tra
Javert, người đang truy đuổi Valjean, bị lực lượng cách mạng bắt giữ,
nhưng chính Valjean lại can thiệp để Javert được thả. Enjolras và Gavroche
đều đã chết trong cuộc nổi dậy, còn Marius thì bị thương. Trên đường
đưa Marius đi chữa trị vết thương, Valjean lại gặp thanh tra Javert.
Javert nghĩ rằng rằng ông ta đang bị kẹt giữa luật pháp và con người
tử tế Valjean. Không thể giải quyết được tình trạng khó xử này, thanh
tra Javert nhảy xuống sông Seine tự vẫn.
Rồi Marius và Cosette bắt đầu cuộc sống hôn nhân. Họ
sống hạnh phúc, nhưng lại xa lánh Valjean vì Marius nghĩ rằng Valjean từng phạm
tội, không phải là người tốt. Marius và Cosette chỉ nhận ra sai lầm của mình
khi Valjean hấp hối. Và cũng chừng đó thôi, Valjean mang theo niềm vui khi từ
giã cõi đời.
Phạm Cao Hoàng
November 14, 2015
Nguồn tham khảo:
NHỮNG NGƯỜI
KHỐN KHỔ
Les misérables
V I C T O R H U G O Bấm vào ảnh dưới đây để xem phim LES MISÉRABLES |