Đồi cát vàng, Phan Thiết (Ảnh: tourcuatoi.com)
Câu chuyện kể một lần trong tiếng hát
Bến đò xưa mây nước rộng xanh trời
( Bùi Giáng )
Người ngồi đợi mưa, không hiểu sao tôi cứ thích cái truyện ấy của Lữ Quỳnh, khi vẽ bìa cho tập Cát Vàng do Văn Mới – California xuất bản năm 2006. Tôi thấy như đó là hình ảnh của Lữ Quỳnh - hình ảnh người lính trẻ cô đơn trong chiến tranh. Ôi một thời chiến tranh với những băn khoăn, những câu hỏi cứ nóng bừng trong đầu. Một thời để yêu và một thời để chết. Cũng cứ nhớ hoài khi làm bìa cho tập truyện dịch ấy của Erich Maria Remarque cho nhà xuất bản An Tiêm – Sài Gòn khoảng năm 1970...
Lữ Quỳnh, nhà văn, nhưng tôi lại đọc thơ Lữ Quỳnh rải rác trên các báo cũ xưa còn lại, như Thời Nay, Bách Khoa, Văn rất sớm. Không kể tạp chí Ý Thức mà anh là một trong số những người chủ trương. Nguyên Minh là linh hồn của Ý Thức cho đến tận bây giờ. Chỉ có những bạn anh từ thời đi học, lập nhóm văn chương, mới hay gọi anh là Ngô (tên thật anh là Phan Ngô). Hình như Trịnh Công Sơn, Bửu Chỉ, Tôn Thất Văn và tôi chưa gọi Ngô bao giờ, mà chỉ gọi Lữ Quỳnh. Cũng không tìm hiểu bút hiệu ấy do đâu mà có.
Và Lữ Quỳnh nhà văn, nhà thơ đã định hình từ rất sớm - từ thập niên 1960, cùng thời (và là bạn thân) của Nguyễn Mộng Giác, cùng các nhà văn khác như Trần Hoài Thư, Y Uyên, Doãn Dân… và bạn trong ngành quân y với Tạ Chí Đại Trường. Hình ảnh anh ngồi trước volant chiếc Jeep chạy ven biển Qui Nhơn, một hôm gặp Mai Thảo thật đẹp (Lữ Quỳnh - Nhớ lần gặp Mai Thảo ở Qui Nhơn – Thư Quán Bản Thảo – số đặc biệt Tạp Chí Sáng Tạo – số 60 tháng 7- 2014 ). Lữ Quỳnh dáng cao gầy không kém gì Mai Thảo. Không kém gì tình yêu bạn:
Ngồi tưởng quê nhà đang có bạn
Đứa nằm hiu hắt chốn trăng sao
Đứa đang chiếc bóng đêm mờ tỏ
Thì cuộc sum vầy nay chốn nao ?
(Lữ Quỳnh – Trái của đời dù đắng – Sinh nhật của một người không còn trẻ – Thơ. Văn Mới - 2009)
Tình bạn có khi đẹp hơn tình yêu, nhớ Trịnh Công Sơn đã viết. Thật vậy, và có người bạn như Lữ Quỳnh là yên tâm, luôn sống trọn tình trọn nghĩa. Một mẫu người nghiêm túc, chững chạc (chữ của Trần Hoài Thư). Chúng tôi đã có với nhau biết bao kỷ niệm, bao nhiêu ảnh cũ vẫn còn đó. Vậy mà nhìn lại đã sương mù che khuất không còn thấy nhau: Trịnh Công Sơn, Bửu Chỉ, Tôn Thất Văn, Định Giang, …, các anh Ưng Lang, Hồ Đăng Lễ của một thời sum vầy ở Huế.
Paste vào đây một đoạn ghi gởi Lữ Quỳnh viết hồi năm ngoái :
rượu đỏ trên tay tràn nỗi nhớ
hoàng hôn nào hoàng hôn trong tranh
( Lữ Quỳnh )
Cám ơn Lữ Quỳnh gởi tặng
Những giấc mơ tôi, tập thơ
nhà xuất bản Văn Mới của
Nguyễn Khoa Kha vừa in xong
ngày trời nắng chói chang
chim hót không ngớt
chỉ không có tiếng chim
cơm còn cho cục
hình như chỉ kêu khan ở
những vùng cát bỏng miền trung
nhưng nụ cười thì quá đẹp
một mình cười nẻ răng
tôi yêu câu thơ ấy vô cùng
như yêu những giấc mơ bè bạn
năm mươi năm rồi từ ngày bạn viết
vẫn một tấm lòng thủy chung
tình bạn êm đềm hơn viên thuốc ngủ
cũng có nhiều đêm tôi nhớ Sơn, nhớ Chỉ
nhớ Định Giang, nhớ Tôn Thất Văn
cả các anh Văn Cao, Nguyễn Tuân...
chúng ta đã cùng chung tiệc rượu
nay chỉ còn lại những ngọn nến
thắp bằng ánh sao lung linh
lung linh giấc mơ tình bạn thiết.
( Virginia, July 8, 2013 - Đinh Cường )
Tuần đầu tháng 7 năm nay chúng tôi có những ngày gặp lại nhau tại Nam và Bắc California thật thú vị.
Cùng ghé thăm Nguyễn Xuân Hoàng, những phút giây vui hiếm có bên nhau. Cùng các bạn quý Hoàng Ngọc Biên, Trần Đình Sơn Cước, Lê Quế Hương... dự bữa cơm trưa ở nhà Lữ Quỳnh, do chị Kim Nhung - vợ Lữ Quỳnh - nấu món canh cá Chim quá ngon. Làm nhớ Huế vô cùng, nhớ Truồi, Mỹ Lợi (quê của Lữ Quỳnh) và căn nhà ở Hồ Mưng trong Thành Nội nay đã xây cất lại thật đẹp, nơi ở của Bà Ngoại các cháu Hải (Phan Triều Hải – con trai đầu Lữ Quỳnh – nhà văn nổi tiếng hiện nay ở Việt Nam), Tây (Phan Triều Giang - con trai thứ hai – tốt nghiệp Tiến Sĩ ở Mỹ) và Bê La, nay đã cùng gia đình định cư tại San Jose … Anh chị Lữ Quỳnh đang ở cùng con gái cưng này và cháu ngoại. Thật còn gì hơn một gia đình con cháu hạnh phúc. Mừng Lữ Quỳnh, người bạn thiết, người ngồi đợi mưa. Nay thì trời đã thật quang đãng…
Virginia, July 22, 2014
Đinh Cường
